Avrasya Ekonomik Birliğinde Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Dış Ticaretin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Panel Veri Analizi
THE EFFECTS OF FOREIGN DIRECT INVESTMENT AND FOREIGN TRADE ON ECONOMIC GROWTH IN THE EURASIAN ECONOMIC UNION: PANEL DATA ANALYSIS

Author : Galip Afşin RAVANOĞLU
Number of pages : 3729-3746

Abstract

Dış ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki iktisat literatürünün en eski konularından biri konumundadır ve halen güncel olarak araştırılmaktadır. Dış ticaretin ekonomik büyümeyi nasıl etkilediği yönünde iki farklı görüş bulunmaktadır. Sırasıyla bu görüşler İthalata dayalı büyüme hipotezinde, ithalatın ekonomik büyümeyi dolaylı bir şekilde olumlu etkilediği, ihracata dayalı hipotezde ise, ekonomik büyümeye paralel olarak ülkenin üretim kapasitesinin artması ve girdi ihtiyacının artması nedeniyle daha fazla sermaye ve ara mal ihraç edilerek, böylece ihracat artmaktadır. 1991 yılında Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla birlikte bağımsızlığa kavuşan ülkeler, hızlı bir şekilde liberal ekonomiye uyum sağlamak zorunda kalmışlardır. Ekonomik yapıları farklı olan bu ülkeler daha çok doğrudan yabancı yatırım çekerek ve ihracatlarını arttırarak ekonomik büyümelerini hızlandırmaya çalışmışlardır. Avrasya Ekonomik Birliğine üye olan Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Ermenistan ve Rusya ülkelerinin 1995-2018 yıllarına ait verileriyle panel veri analizi yöntemiyle kurulan modelde doğrudan yabancı yatırım, ihracat ve ithalat değişkenleri istatistiksel olarak gayrisafi yurtiçi hasılanın üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bunlar arasında ithalat ve ihracat değişkenlerinin etkisi pozitif, doğrudan yabancı yatırım ise negatif etkili olarak tahmin edilmiştir. İhracat, ithalat ve doğrudan yabancı yatırımlardaki bir birimlik artış karşısında GSYİH sırasıyla 2.3810, 0.1114 ve -1.3789 birimlik değişikliğe neden olmaktadır.

Keywords

Economic Growth, Eurasian Economic Union, Foreign Trade, Foreign Direct Investment, Panel Data Analysis

Read: 46

Download: 23