Author:
Abstract
Medreseler klasik dönem için Osmanlı devletinin temel kurumlarına eleman yetiştiren temel eğitim kurumlarıdır. Kuruluş ve yükselme dönemlerinde çok değerli bilim adamları yetiştiren kurum, Osmanlı’nın gerileme dönemine paralel olarak eski önemini yitirmiş, ve çok sayıda problemle karşı karşıya kalmıştır. Osmanlı yenileşme döneminde bu kadim kurumun iyileştirilmesi için bazı çareler aranmış, konu ile ilgili çok sayıda uzmanın görüşleri alınmıştır.Bu makalede Sultan II. Abdülhamid tarafından Hüsrevbeyzade Celaleddin’e hazırlatılan layiha ele alınmıştır.Layiha medreselerin sorunlarını anlatırken dönemin sosyal hayatı ve dinî kurumlar hakkında ayrıntılı gözlemlerde bulunmaktadır. Ele alınan eğitim sorunları ve dinî hayata dair tespitlerin günümüzde hala önemini koruması layihayı ilginç kılmaktadır.Medreseler klasik dönem için Osmanlı devletinin temel kurumlarına eleman yetiştiren temel eğitim kurumlarıdır. Kuruluş ve yükselme dönemlerinde çok değerli bilim adamları yetiştiren kurum, Osmanlı’nın gerileme dönemine paralel olarak eski önemini yitirmiş, ve çok sayıda problemle karşı karşıya kalmıştır. Osmanlı yenileşme döneminde bu kadim kurumun iyileştirilmesi için bazı çareler aranmış, konu ile ilgili çok sayıda uzmanın görüşleri alınmıştır.Bu makalede Sultan II. Abdülhamid tarafından Hüsrevbeyzade Celaleddin’e hazırlatılan layiha ele alınmıştır.Layiha medreselerin sorunlarını anlatırken dönemin sosyal hayatı ve dinî kurumlar hakkında ayrıntılı gözlemlerde bulunmaktadır. Ele alınan eğitim sorunları ve dinî hayata dair tespitlerin günümüzde hala önemini koruması layihayı ilginç kılmaktadır.
Keywords
Abstract
Madrasahs are the elementary educational establishments in which state servants were raised during the classical age of the Ottoman Empire. That establishment, which had raised outstanding number of respectable scientists throughout the foundation and the rise of the empire, lost much of its value while the Ottoman state was getting degraded, and faced so many problems. During the restoration period, some solutions -and views of many experts in this field- were searched to ameliorate the status of this establishment of long standing. In this article, Hüsrevbeyzade Celaleddin Bey’s brief, which was ordered by his majesty the Sultan Abdulhamid II, is discussed. In this brief, one can find the problems of madrasahs and the detailed observations concerning contemporary life of common people and religious institutions. Educational matters, and findings concerning religious life, discussed in this brief, are still considered as important facts even in today’s standards.