Author:
Abstract
In the Ottoman Empire, the mid-nineteenth century witnessed the birth of public hygiene as a consistent government strategy, which marks the emergence of an innovative official approach to the exercise of state authority. With the emergence of the public hygiene, the state now became conceived to both survey and shape the urban environment and day-to-day social and individual lives in a much more pervasive manner and to ensure the health of the population. In addition to tracing the emergence and historical evolution of the late Ottoman public hygiene, this article suggests that it was the historical overlap between the development of a new form of political power and a drastic transformation in medical epistemology that principally paved the way for this policy. I furthermore argue that the Ottoman public hygiene policy intensified significantly from the late nineteenth century due to the particular conjecture of these years, which involved a set of unique developments, both scientific and social-political.
Keywords
Abstract
On dokuzuncu yüzyıl ortalarından itibaren, Osmanlı İmparatorluğu ve özellikle İstanbul, istikrarlı ve sistemli biçimde halk sağlığı siyasetinin doğuş ve gelişimine sahne olmuştur ve söz konusu siyaset niteliksel olarak yeni bir resmi iktidar anlayışına işaret etmektedir. Hıfzısıhhanın doğuşuyla birlikte halk sağlığını koruma çabasıyla devlet kentsel alan ve gündelik kent yaşamını hiç olmadığı kadar derinlemesine şekillendirme ve denetim alma yönünde adımlar atmaya başlamıştır. Bu çalışmada halk sağlığı siyasetinin ortaya çıkışının yeni bir iktidar biçiminin gelişimiyle tıbbı epistemolojide yapısal dönüşümün zamansal örtüşmesiyle açıklanılabilineceği önerilmektedir. Ayrıca, dönemin resmî belgelerine dayanılarak, on dokuzuncu yüzyıl sonlarından itibaren halk sağlığı siyasetinin yoğunluğunda hızlı bir artış olduğu gösterilmekle birlikte söz konusu artışın gerek bilimsel gerek toplumsal-politik bir dizi özgün gelişmeyi içeren bu yılların tarihsel bağlamının sonucu olduğu açıklanmaktadır.