GİRESUN İLİ VE YÖRESİ AĞIZLARINDA KULLANILAN GENİŞ ZAMAN ÇOKLUK I. ŞAHIS OLUMSUZLUK EKİ: {-mazuķ/ġ ; -mezük/g}

Author:

Year-Number: 2020-XLIX
Yayımlanma Tarihi: 2020-12-20 14:20:47.0
Language : Türkçe
Konu : Filoloji-Türkiye Türkçesi Ağızları
Number of pages: 4287-4330
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Ağız araştırmaları, Derleme Sözlüğü ve Türkçe Sözlüğü zenginleştirdiği gibi Türk diline ek ve kök noktasında da katkılar sağlamaktadır. Zaman ekleri bu katkıların ilk akla gelenidir. Özellikle zaman ekleri noktasında Türkiye Türkçesi ağızları son derece zengin ve renklidir. Eski Türkçe döneminden standart Türkiye Türkçesi dönemine değin geçen süreçte zaman eklerinin değişiklikler gösterdiği ve geniş zamanı anlatmak için farklı yapıların kullanıldığı görülecektir. Çalışmamızda Giresun ili ve yöresi ağızlarında yer alan “-mazuķ/ġ ; -mezük/g” geniş zaman çokluk birinci şahıs olumsuzluk eki üzerinde durulacaktır.  Bu ekle ilgili halktan derleme yoluyla tespit edilen örnekler ayrıntılı şekilde verilecektir. Kıbrıs Türk ağızları başta olmak üzere Doğu Anadolu, Kuzey-Doğu Anadolu, Güney-Doğu Anadolu ve Orta Anadolu’nun bazı bölge ağızlarında tespit edilen ķ / -ik ve –uķ / -ük şahıs eklerinin özellikle yuvarlak ünlülü olarak Giresun ili ve yöresi ağızlarında -mAz olumsuzluk ekiyle birlikte varlığını devam ettirdiği görülür. Çalışmamız, Giresun ili ve yöresi ağızlarını ilgilendiren çalışmaların taranmasıyla ve kaynak kişilerden derlemeler yapılmasıyla oluşturulmuştur. Bilhassa kaynak kişilerden yapılan derlemeler, çalışmamızın ana hatlarını oluşturmaktadır.

Keywords

Abstract

Dialect studies, Compilation Dictionary and Turkish Dictionary enriches the Turkish language, and it also makes contributions at the affix and root point. Time suffixes are the first to come to mind for these contributions. Turkey Turkish dialects particularly from the point of time suffixes are extremely rich and colourful. When we look from the past to the present, it will be noticed that there are different suffixes in time suffixes and present tense suffixes used. In this study, the simple present plural first-person negativity suffix "-mazuķ/ġ ; -mezük/g" in the dialects of Giresun province and its region will be focused. The uses about this suffix compiled from the relevant public will be given in detail. It is noticed that that personal suffixes -ıķ / -ik and - / -ük detected in some regional dialects in Turkish Cypriots in particular Eastern Anatolia, North-Eastern Anatolia, South-Eastern Anatolia and some of Central Anatolia continues its existence in in the dialects of Giresun province and its region especially as the round vowels together with the -mAz negativity suffix. This study was conducted by scanning the studies related to Giresun province and its region and making collections from people. Especially, compilations from the people made from form the main lines of this study.

Keywords