OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUĞA SAHİP ANNE VE BABALARIN YAŞAM KALİTESİ VE BOŞ ZAMAN AKTİVİTELERİNE KATILIMLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ
Author:
Abstract
Bu çalışmanın amacı otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitelerini ve boş zaman etkinliklere katılımlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Çalışmada 5 OSB’li bireyin toplam 10 bakım vereni değerlendirmeye alınmıştır. Çalışma ile ilgili veriler katılımcıların evlerinde gerçekleştirilen yüz yüze görüşme soruları ile toplanmış olup, bakım verenlerin objektif görüşlerinin alınabilmesi için kişiler ayrı ayrı görüşmeye alınmıştır. Bu doğrultuda ebeveyn görüşlerinin ilgili literatürde ortaya çıkarılan bulgularla hangi yönlerden paralellik gösterdiği ya da hangi noktalarda literatürden farklılaştığını ortaya koyabilmek için verilen cevaplar araştırmacılar tarafından farklı temalara ayrılmıştır. Görüşmelere göre bu temalar ile OSB’li çocukların ebeveynlerinin yaşamlarında otizm deneyiminin nasıl bir rol oynadığı, bu alandaki literatürle birlikte değerlendirilmektedir. Araştırma sonucunda; OSB’li çocuğa sahip ebeveynlerin yaşamlarından keyif alıp almadıkları, kendilerine zaman ayırıp ayırmadıkları, otizmli bir bireye sahip olmanın yaşam kalitelerini etkileyip etkilemediklerini değerlendirilmiş olup, OSB düzeyi yüksek olan ailelerde yaşam kalitesinin ve rekreatif etkinliklere katılımın düşük olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
The aim of this study was to determine the factors affecting the quality of life of parents of children with autism spectrum disorder (ASD) and their participation in leisure activities. A total of 10 caregivers of 5 individuals with ASD were evaluated in the study. The data was collected at the homes of participants through face-to-face interviews and the individuals were interviewed separately to obtain the objective thoughts of the caregivers. The collected answers were divided into different themes by the researchers to reveal parental views parallel to and different from the findings in the relevant literatüre. According to the answers, the role of autism experience in the lives of parents of children with ASD is evaluated and compared with previous literature. Parents having a child with ASD were compared to parents having children with normal development in terms of the joy of life, spare time, and quality of life. The findings of the study showed that the quality of life and participation in recreational activities are low in parents having children with high ASD levels.