BUCAKTAN İLÇEYE DÖNÜŞTÜRÜLME SONRASINDA YENİ İLÇELERİN İDARİ YAPI VE NÜFUSUNDAKİ DEĞİŞİMLER: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEĞİ (1954-1980)
Author :
Abstract
Bu çalışmada, Akdeniz Bölgesi’nin kıyısında ve Mersin’in batısında yer alan Erdemli ilçesinde Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar idari alandaki düzenlemelerle nüfusun tarihsel gelişimi, şehirsel ve kırsal nüfus, cinsiyet ve yaş yapısı, göçler, eğitim, nüfusun ekonomik sektörlere bölünüşü, yoğunluğu ve dağılışı üzerinde durulmaktadır. Bilindiği üzere, Akdeniz Bölgesi’nin alan bakımından büyük şehirlerinden olan Mersin’in ilçelerinden birisi olan Erdemli, tarih boyunca Kizuvatnalılar zamanından başlayarak sırasıyla Hitit, Frig, Asur, Eski Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu, Karamanoğulları ve Osmanlı uygarlıklarına ev sahipliği yapmış olması nedeniyle çok zengin tarihi ve kültürel varlıkları barındırmaktadır. Böylesine önemli olan yerleşim alanında tarih boyunca idari alanda birçok düzenlemeler yapılmış ve bu durum doğal olarak nüfusu da etkilemiştir. Bilhassa Cumhuriyet döneminde idarî alandaki düzenlemelere bağlı olarak Erdemli’nin nahiye ve köylerinin statülerinde birtakım değişikliklerin ve yeniliklerin yapılması zorunlu hale gelmiştir. Bu durum, doğal olarak nüfus artış hızını da etkilemiştir. Bu eser başta arşiv kayıtları, Resmî Gazete ve TÜİK verileri olmak üzere; araştırma ve inceleme eserlerinden yararlanılarak oluşturulacaktır.
Keywords
Abstract
In this study, the historical development of population, urban and rural population, gender and age structure, immigrations, education, distribution of population in terms of economic sectors, the intensity and distribution thereof are examined in line with the administrative changes since the proclamation of Republic until today in Erdemli Distict which is located in Mediterranean shore and in the west of Mersin. As is known, Erdemli; one of the districts of Mersin which is one of the biggest cities of Mediterranean Region in terms of surface area, has hosted various civilizations through the history starting with Kizuwatnians’ age and hosted Hittite, Phrygia, Asus, Ancient Greece, Rome, Byzantine, Seljuk, Karamanoğulları and Ottoman civilizations respectively, therefore it involves very rich historical and cultural assets. Various administrative arrangements have been made in this important settlement through the history and this has affected the population naturally. Based on administrate arrangements accomplished in Republic period especially, it is obligatory to make various rearrangements the status of sub-districts and villages of Erdemli. This has naturally affected the population growth rate. This piece shall be created by utilizing various research and examination works, primarily achieve records, Official Gazette and Turkish Statistical Institute data.
Keywords
- Resmi Gazete, 27 Kasım 1958, Sayı:10068, s.20572.Resmi Gazete, 21 Mart 1962, Sayı:11062, s. 6922Resmi Gazete, 24 Ocak 1960, Sayı:10418, s.3.
- Resmi Gazete, 24 Ekim 1963, Sayı:11539, s. 528Resmi Gazete, 28 Ekim 1970, Sayı:13665, s.3.Resmi Gazete, 28 Eylül 1972, Sayı: 14326, s.3.
- Resmi Gazete, 15 Haziran 1955, Sayı: 9029, s.12309.Resmi Gazete, 5 Temmuz 1954, Sayı:8598, s.9818
- Resmi Gazete, 16 Ağustos 1954, Sayı:8778, s.10048Resmi Gazete, 5 Ağustos 1955, Sayı:9070, s. 12474Resmi Gazete, 19 Aralık 1955, Sayı: 9184, s.13202.Resmi Gazete, 6 Haziran 1956, Sayı:9325, s. 14492.
- Resmi Gazete, 27 Mayıs 1959, Sayı:10215, s. 21736 Resmi Gazete, 13 Ocak 1969, Sayı:13099, s. 2.
- Resmi Gazete, 18 Mart 1970, Sayı: 13448, s.1. Araştırma ve İnceleme Eserleri
- Güler, A. ve Poyraz, T.T. (2017). Amerika’da yaşayan Türklerde etnik kimlik,kültürleşme, dindarlık ve bunların yaşam memnuniyetine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 63, 59-70.
- Özçelik, F. ve Tunç, B. (2017). Demokrat Parti döneminde Ağrı’da idari alandayapılan düzenlemeler (1950-1960). Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7/3, 463-477.
- Ortaylı, İ. (2008). Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi. 3. Baskı, Cedit Neşriyat Yayınları, Ankara.
- Özgür, E. M. (2011). Nüfus Coğrafyası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
- Tunç, B. (2018). Cumhuriyet Döneminde Ayaş İlçesinin idari yapısı ve nüfusu(1923-1980). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7/2, 1423- 1433.
- Tunçel, H. (2000). Türkiye’de ismi değiştirilen köyler. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10/2, 23-34.
- Türkiye Cumhuriyeti Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, 1950 Umumi Nüfus Sayımı, Devlet Kütüphanesi, Ankara 1951.
- Türkiye Cumhuriyeti Başvekâlet İstatistik Genel Müdürlüğü, 1955 Genel NüfusBaşbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1963, s.280-288.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1963.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 1970 İçel İli Genel Nüfus Sayımı, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1971.
- Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1976.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 1980 İçel İli Genel Nüfus Sayımı, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1981.
