Author :
Abstract
Bilgi ve teknolojik ilerlemelere bağlı olarak dünya genelinde doğal çevre-ekoloji, ekonomik faaliyetler, siyasal eğilimler, düşünce kalıpları, psikolojik yapılar ve yaşam biçimleri çeşitli türlerden değişmelere maruz kalmakta ve son derece hızlı bir dönüşüm geçirmektedir. Hayatın herhangi bir alanındaki dönüşüm doğal olarak diğer alanlardaki değişmeleri etkilemekte ve bazen deformasyona bazen de uyum sağlamaya doğru bir sürece sürüklemektedir. Küreselleşme sürecinin beraberinde getirdiği yeni bir takım oluşumlar toplumsal yaşamı derinden etkilemektedir. Bu etkilerin bir sonucu olarak günümüz dünyasında insanların yaşam standartları geçmiş ile mukayese bile edilemeyecek düzeyde yükselmiş bulunmaktadır. Hızlı değişim ve dönüşümler ise genel olarak kentsel alanlarda yoğunlaştığından kentlere büyük göç hareketleri yaşanmaktadır ve nüfus yoğunluğu kırsal alanlarda azalırken kentlerde artmaya devam etmektedir. Bundan dolayı kırsal alanlarda yaşayanların ekonomik faaliyetleri ve geçim kaynakları çeşitlenmiştir. Kırsal alanlarda yaşamını sürdürmesine rağmen hane halkları sadece tarımsal faaliyetlerle uğraşmak suretiyle geçimlerini sağlayamaz hale gelmiştir. Devletin sağlamış olduğu tarımsal desteklemelerin kaldırılması, girdi fiyatlarının yüksekliği ve ürünlerin alım fiyatlarının düşmesi, kırsal alanlarda yaşayanların tarımsal faaliyetler uğraşmak suretiyle geçimlerini sağlamalarını zorlu hale getirmiştir. Bunun sonucunda tarımsal faaliyetlerin yanı sıra gelir getiren farklı iş ve çalışma alanlarına yönelim artmaktadır. Çalışma, kırsal alanda yaşayan hane halklarının, değişen koşullara bağlı olarak tarımsal üretim faaliyetlerinde ne gibi bir dönüşüme yöneldiklerini yaşantılarını sürdürdükleri geçim kaynaklarının neler olduğunu belirleyemeye yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Bartın ili merkez ilçeye bağlı 9 köyde yaşayan 90 hanenin ekonomik bir faaliyet olarak geçim kaynaklarının nelerden oluştuğu konusunda 2017-2019 yılları arasında araştırma yapılmıştır. Araştırma kapsamında hane halkları ile mülakatlar yapılmış ve zaman içinde tarımsal faaliyetler, geçim kaynaklarınınçeşitlenmesi, tarımsal üretimde karşılaşılansorunlar ve sahip olunantarımsal alanların büyüklüğü gibi konular ile ilgili olarak sayısal veriler derlenmiştir.
Keywords
Abstract
Due to information and technological advances, natural environment-ecology, economic activities, political trends, thought patterns, psychological structures and lifestyles around the world are undergoing a rapid transformation. The transformation in any area of life naturally affects changes in other areas and sometimes causes deformation and sometimes an adaptation. Communication and transportation opportunities have developed around the world. A new set of formations brought about by the globalization process has a profound impact on social life. Knowledge transfer and different thoughts can be reached quickly and effectively different parts of the world. New developments have emerged in working conditions and health services. As rapid changes and transformations are concentrated in urban areas in general, large migration movements are experienced in cities and population density decreases in rural areas. So living conditions and livelihood of people living in rural areas are diversified world wide. The study was carried out in order to determine what kind of changes rural households have undergone in their agricultural production and livelihoods depending on the changing conditions. Between 2017-2019, a research was conducted on the economic life of 90 households in 9 villages of the central district of Bartın. Within the scope of the research, interviews with households were conducted and numerical data were collected on issues such as agricultural activities, diversification of livelihoods, problems in agricultural production and the size of agricultural land owned.
Keywords
- 2017-2019, a research was conducted on the economic life of 90 households in 9 villages
- aynı zamanda ucuz emek gücünün temin edildiği yerlerdir (Marx, 1978). Ayrıca
- hale gelmektedir (Ellis, 2000). Birinci seçeneğin mümkün olduğu durumlarda
- ifadeyle ucuz emek gücü haline dönüştürmektedir (Marx ve Engels, 2018:55).
- (2000, 11). Modernleşme ve küreselleşme süreçlerinin bir sonucu olarak köy ve kır
- yöneliktir (Shanin,1973). Bu özellikler göz önünde bulundurulduğunda para
- kullanılagelmiştir (Edelman, 2013). Buna rağmen günümüzde ilgili literatür
- bağımlı halde yaşamıştır (Child, 1950). Dolayısıyla ilk yerleşim alanlarının ve
- başlamıştır (Ponting, 2012: 366). 2008 yılından bu yana dünya genelinde kentsel
- açmaktadır (Dünya Bankası, 2016). Kırsal alanlardan kentsel alanlara doğru yaşanan nüfus hareketleri zaman
- ve sanayi üretiminin yayılmasıdır (Hobsbawm, 1987; 342). Bu gelişmeler
- büyük ölçüde kaybetmiştir. Özellikle 1980’li yıllardan bu yana küreselleşme ile
- tarım dışı istihdam ve gelir ön plana çıkmıştır (Keyder ve Yenal, 2018:19). Günümüz dünyasında küreselleşmenin etkisiyle ve özellikle gelişmekte
- kaynaklarında çeşitlilik yoğun biçimde gözlenmektedir (Amin, 1997:94;
- Bernstein, 2009). 3. Türkiye’de Kırsal Dönüşümü Ortaya Çıkaran Etmenler Osmanlı devletinin Birinci Dünya Savaşında yenilmesi ve tasfiye
- mülkiyet olarak toprak edinmesinin önü açılmıştır (Pamuk ve Toprak, 1988:15).
- eklenince ekonomik bakımdan zorlu koşullar başlamıştır (Toksöz, 2002:50). Bu
- bulunmayı taahhüt etmiştir. Türkiye 1947 yılında Truman Doktrini
- edilmiştir ayrıca iki yıl sonra 1950’de NATO üyesi olmuştur (Ertem, 2009).
- (Topal, 2013). Zaten Marshall Planı kapsamında yapılan yardımlar yine ABD’li
- sermayesini zenginleştirdiğidir. 1980’li yıllara gelinceye kadar Türkiye’de kalkınma planları çerçevesinde
- mali ve ekonomik politikalar başarısızlıkla sonuçlanmıştır (Erdinç, 2007). Hayatın her alanında karşı karşıya gelinen sorunlar, ülkede yeni bir
- çıkarmıştır. 1980’lerin başından itibaren gündemin en belirgin konusu haline
- başlanmıştır. Böyle bir amaç doğrultusunda 1980 yılında 24 Ocak Kararları
- ön görmektedir (Saygın ve Çimen, 2013). Neo-liberal ekonomi politikalarının bir
- sağlayan insanların sayısı hızla azalmaya başlamıştır (Şimşek, 2017:131). Her ne
- birden kapsayan bir içeriğe sahiptir (Delalivd, 2005). Kırsal alanlarda yaşayan insanların geçim kaynakları genel olarak tarım,
- (Özensel, 2018:174). 1994 yılı Dünya Bankası verilerine göre, gelişmekte olan
- insan yaşadığı yeri terk etmek zorunda kalmaktadır. 1994 yılından bu yana ise
- geçimini sağladığını söylemek mümkündür (Manig, 1992). “Sürdürülebilir geçim” kavramı ilk olarak Chambers ve Conway (1992)
- eylem türleri ön plana çıkmaktadır (Ellis, 2002). Kırsal alanlarda yaşayan hane
- 2006). Keyder ve Yenal’ın belirttiği üzere özellikle kıyı kesimlerinde gelişmiş
- veya süreklilik arz etmeyen işlerde çalışmaktadır (2018). Çünkü pazara yönelik
- görülmektedir (Lefevbre, 2016:90). Kırsal alanlarda geçim kaynakları ve türleri ile ilgili yapılan araştırmalarda
- öneme sahip olduğunu göstermektedir (Ecevit, 1999; Sönmez, 2001). TÜİK
- etkileyen bir özelliğe sahiptir (Ferruh vd, 2010). Esas olarak burada üzerinde
- (Steel andLindert, 2017). 5. Araştırmanın Amacı Son yıllarda Türkiye’de yaşanan siyasal, ekonomik ve sosyal değişmelere
- 2006). Araştırmanın yapıldığı köyler belirlenirken bu özellikler göz önünde
- çizilmeye çalışılmıştır. Araştırma, 2017-2019 yıllarıarasında söz konusu köylerde
- edilen veriler ele alınmaktadır. Zonguldak iline bağlı bir ilçe iken Bartın, 1991
- Bartın ilinin nüfusu 2018 sayımına göre 200 bin kadardır. Kent merkezinin
- civarı da erkektir. 2014 yılı verilerine göre Bartın, yaş piramidinin oldukça ince
- olduğunun bir göstergesidir (Koramazvd, 2017:35). Bartın Üniversitesinin
- miktarında bir artış varlığını sürdürmektedir (TÜİK, 2017). Bu durumun en
- Amin, S. (1997). Emperyalizm ve Eşitsiz Gelişme. Kaynak Yayınları, İstanbul.
- Bernstein, H. (2009). Agrarian Questions From Transition To Globalization. In: A.H. Akram Lodhiand C. Kay, eds. Peasants and Globalization: Political Economy, Rural Transformation And The Agrarian Question. Routledge, London.
- Boratav, K. (2003), Türkiye İktisat Tarihi 1908-2002. İmge Kitabevi, Ankara.
- Child, G. (1974). Tarihte Neler Oldu? Odak Yayınları, Ankara.
- Delali B. K. D.,Witkowski, E. T. F. & Shackleton, C.M. (2005). Monetary Valuation of Livelihoods For Understanding The Composition and Complexity of Rural Households. Agriculture and Human Values, 22: 87– 103.
- Ecevit, M. C. (1999). Kırsal Türkiye’nin Değişim Dinamikleri: Gökçeağaç Köyü Monografisi. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Edelman, M. (2013). What is a peasant? What are peasantries? Inter governmental Working Group on a United Nations Declaration on the Rights of Peasants and Other People Working in Rural Areas, Geneva.
- Ellis, F. (2000). Rural Livelihoods and Diversity in Developing Countries. Oxford Univ. Press, UK.
- Ertem, B. (2009). Türkiye-ABD İlişkilerinde Truman Doktrini ve Marshall Planı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21).
- Ferruh, I., Keskin, G., Kılıç, M., Türkekul, B., Çelik, H. (2010). Türkiye’de Tarımsal İşgücü ve Sosyal Güvenlik Politikaları, Ziraat Mühendisleri Odası. http://www.zmo.org.tr, Erişim Tarihi: 16/04/2019.
- Hobsbawm, E. J. (1987). The Age of Empire, 1875-1914. Vintage, New York.
- Keyder, Ç. ve Yenal, Z. (2018). Bildiğimiz Tarımın Sonu, İletişim Yayınları İstanbul.
- Lefevbre, H. (2016). Şehir Hakkı, Sel Yayıncılık, İstanbul.
- Manig, W. (1992). Structural and Institutional Changes in Rural Northwest Pakistan. The J. Dev. Studies. Instt. Development Studies, Peshawar, Pakistan.
- Marx, K ve Engels F. (2015). Kapitalist Manifesto, Ter. Tanıl Bora. İletişim Yayınları, İstanbul.
- Marx, K. (1978). Kapital, Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tarihi, I. Cilt, Sol Yayınları, Ankara.
- Mills, C. Wright. (2000). Toplumbilimsel Düşün, Der Yayınları, İstanbul.
- OECD. (2006). RURAL 3.0. PolicyNote. A Framework ForRural Development. (www.oecd.org).
- Özensel, E. (2018). Kır Sosyolojisi, Çizgi Kitapevi, Konya.
- Pamuk, Ş ve Toprak, Z. (1988). Türkiye’de Tarımsal Yapılar (1923-2000), Yurt
- Ponting, C. (2012). Dünyanın Yeşil Tarihi: Çevre ve Büyük Uygarlıkların Çöküşü. Sabancı Üniversitesi: İstanbul.
- Rigg, J. (2006). Land, Farming, Livelihoods, and Poverty: Rethinkingthe Links in the Rural South, World Development., 34(1), 180-202.
- Saygın, H. and Çimen, M. (2013). Turkish Economic Policies and External Dependency, Cambridge Scholars Publishing. UK.
- Sönmez, A. (2001). Doğu Karadeniz Bölgesi fındık Üretim Kuşağında Toprak Ağalığı, Köylülük ve Kırsal Dönüşüm, Toplum ve Bilim. İlkbahar.
- Steel, G and van Lindert, P (2017). Rural Livelihood Transformations and Local Development in Cameroon, Ghana and Tanzania. IIED, London. http://pubs.iied.org/10811IIED.
- Şimşek, R. (2017). Türkiye’de İçgöçlerin Dönemsel Tasnifi Üzerine Bir Değerlendirme. Yüzyılın Sorunları ve Sosyoloji II. Nas, F. (Ed.). Gece Kitaplığı, Ankara.
- Tokgöz, E. (2001). Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi. İmaj Yayınevi, Ankara.
- Topal, C. (2013). Soğuk Savaşın İlk Yıllarında Türkiye-ABD İlişkilerinde Ekonomik Yardımların Etkisi. KTU Sosyal Bilimler Dergisi, 6.
- TÜİK. (2017). ADNKS Göç İstatistikleri. http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id= 1067, Erişim Tarihi: 25/02/2019.
