Author :
Abstract
Ortadoğu bölgesi gerek jeo-politik konumu gerekse de zengin fosil enerji kaynakları nedeniyle her zaman için dünyadaki büyük devletlerin güç mücadelesinin merkezinde yer almıştır. I. Dünya Savaşı öncesinde ve iki savaş arası dönemde bölge, büyük ölçüde, dönemin önde gelen güçleri olan İngiltere ve Fransa’nın etkisindeydi. II. Dünya Savaşı’ndan bu ülkelerin tükenmiş bir şekilde çıkmaları ve Sovyet Rusya’nın anılan ülkelerin bıraktığı boşluğu doldurmak için harekete geçmesi gibi nedenlerle o döneme kadar izolasyonist bir politika uygulamakta olan ABD bölgeye doğrudan müdahil olmaya başlamıştır. Özellikle Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle dünyadaki tek süper güç haline gelen ABD bölgenin de en önemli aktörü olmuştur. Yürüttüğü politikalarla da bölge siyasetinin temel belirleyicisi konumundadır.
Keywords
Abstract
The Middle East region is always centrally located in power struggle of big Powers of the World because of its jeo-political location and rich fossil energy resources. The region was controlled by Britain and France, who were the leading countries of that period, before the I. World War and between the two wars (First and Second World Wars). But America, who had been experienced isolation policy, started to step into region directly because of came out of Britain and France being exhausted from the Second World War and took action of Soviet Russia for filling the gap of these two states. America, became only super-power of the World following to completion of Cold War, also became the most important actor of the region, as well. And she became the key determinant of region by the policies, followed by her.
Keywords
- Akbaş, Zafer (2011), “ABD’nin Ortadoğu Politikalarının Sürdürülebilir- liği ve Ortadoğu’da Güç Mücadelesi”, History Studies, Özel Sayı 2011.
- Altunışık, Meliha Benli (2009), “Ortadoğu ve ABD: Yeni Bir Döneme Girilirken”, Ortadoğu Etütleri, 1 (1): 70-81.
- Arıboğan, Deniz Ülke (2013), Büyük Resmi Görmek, 2. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
- Armaoğlu, Fahir (2012), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, 18. Baskı, İstanbul: Alkım Yayınevi.
- Azman, Kübra Dilek (2012), “The Middle East Policy of America After the Cold War”, International Journal of Human Resource Studies, 2 (2): 97115.
- Brzezinski, Zbigniew (2012), Stratejik Vizyon: Amerika ve Küresel Güç Buhranı, çev. Sezen Yalçın ve Abdullah Taha Orhan, İstanbul: Timaş Yayınları.
- Duran, Burhanettin ve Yılmaz, Nuh (2012), “Ortadoğu'da Modellerin Rekabeti: Arap Baharı'ndan Sonra Yeni Güç Dengeleri”, Türk Dış Politikası Yıllığı 2011.
- Erol, Hikmet (2010), Geçmişten Günümüze ABD’nin Ortadoğu Politikası, http://www.tuicakademi.org/index.php/kategoriler/amerika/252gecmisten-gunumuze-abdnin-ortadogu-politikasi (19.10.2013).
- Heywood, Andrew (2013), Küresel Siyaset, çev. Nasuh Uslu ve Haluk Özdemir, Ankara: Adres Yayınları.
- Kennedy, Paul (1999), Yirmi Birinci Yüzyıla Hazırlanırken, çev. Fikret Üçcan, 3. Baskı, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Kitchen, Nicholas (2012), The Contradictions of Hegemony: The United States and the Arab Spring, http://www.lse.ac.uk/IDEAS/publications/reports/ pdf/SR011/FINAL_LSE_IDEAS__UnitedStatesAndTheArabSpring_Kitchen.p df (25 Ekim 2013), 53-58.
- Knutsen, Torbjon L. (2006), Uluslararası İlişkiler Teorisi Tarihi, (Çev. Mehmet Özay), İstanbul: Açılım Kitap.
- Sander, Oral (2000), Siyasi Tarih, 8. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
- Sönmezoğlu, Faruk (1994), Türk Dış Politikasının Analizi, İstanbul: Der
- Tekin, Segah (2011), İnsani Müdahale Kavramı ve Libya’nın Geleceği, https://dosya.sakarya.edu.tr/Dokumanlar/2013/622/819165410_insani_mudahal e_kavrami_ve_libya_gelecegi_analiz.pdf (22.07.2013).
- Telatar, Gökhan (2012), “Barack Obama’nın Dış Politikasında Demokrasinin Yayılması Misyonu”, Alternatif Politika, 4 (1): 54-83.
- Ünal Ünsal (2013), “11 Eylül Olayı Ertesinde AKP Dönemi”, Baskın Oran (der.), Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (Cilt III: 2001-2012), İstanbul, İletişim Yayınları.
- Ward, Brandon M. (2006), The Shift in United States Foreign Policy in the Middle East Since 1989, Department of Government and International Affairs, College of Arts and Sciences, University of South Florida.
