Author :
Abstract
Büyük Taarruz, 26 Ağustos 1922-18 Eylül 1922 tarihleri arasında Türk ve Yunan orduları arasında Batı Anadolu’da gerçekleşmiş önemli bir savaştır. Büyük Taarruz sonucunda, Batı Anadolu, Türk ordusu tarafından Yunan işgalinden kurtarılmıştı. Türk zaferi, bütün Türkiye’de ve sömürge imparatorluklarının esareti altındaki İslam dünyasında büyük bir sevinçle karşılanmıştır. Halkının büyük çoğunluğu Müslüman olan Ortadoğu’nun Büyük Taarruz karşısındaki tutumu ne idi? Bu sorunun yanıtı mühimdir. Ortadoğu topraklarının çoğu, uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu’nun idaresinde kalmıştı. Fakat Birinci Dünya Savaşının sonlarında, İtilaf Devletlerinin propagandalarına kanan Ortadoğu halkının bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu’na isyan etmişti. Savaş sonunda İtilaf Devletleri, vaatlerini yerine getirmemişti. Ortadoğu topraklarına özgürlük vermek yerine, o toprakları sömürgelerine kattılar. Bu gelişme, Ortadoğu’da İtilaf Devletlerine karşı tepkiye neden olurken Türkiye’ye yönelik olumlu algı doğurmuştu. Ortadoğu’nun Müslüman halkları, işgal edilmiş topraklarını kurtarma mücadelesi yapan Türkiye’yi desteklemişlerdi. Büyük Taarruz sürecinde Türklere nakdi ve ayni yardımlar yapmışlar, Camilerde Türklerin kesin zaferleri için dualar etmişlerdi. Türklerin zaferiyle birlikte İran, Suriye, Mısır, Beyrut, Kıbrıs ve Irak gibi Ortadoğu coğrafyasında çok sayıda zafer mitingleri yapılmış, TBMM’ye tebrik telgrafları çekilmişti. Bu çalışmada arşiv vesikaları, Türk basını ve zabıt cerideleri kullanılarak Büyük Taarruz zaferinin Ortadoğu’daki etkileri ortaya konmaya çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
The Great Attack is an important war took place between the Turkish and Greek armies in the western Anatolia on from August 26 to September 18, 1922. As a result of the Great Attack, the Western Anatolia was liberated from Greek occupation by the Turkish Army. The Turkish Victory was joyfully welcomed in the whole of Turkey and the other Islam World being bondage under the colonial empires. What was the attitude of the Middle East being the majority of people were Muslim the process of Great Attack? The answer to this question is important. Most of the Middle East lands remained under the administration of the Ottoman Empire for many years. But a part of the Middle Eastern peoples rebelled against the Ottoman Empire with the propaganda of the Allies at the end of the First World War. The Allies didn’t fulfil their promises at the end of the war. They add their colonial territories instead of giving freedom to the people of the Middle East. This development was the Middle East had a positive perception towards Turkey while causing reaction against the Allied forces. Muslim peoples of the Middle East supported Turkey fighting to liberate the occupied territories. They done cash(nakdi) and in-kind(ayni) assistance to the Turks and prayed in mosques for the final victory of the Turks. Many victory rallies were made in the geographies of the Middle East such as Iran, Syria, Egypt, Beirut, Cyprus, and Iraq with the victory of the Turks and taken congratulatory telegrams from these places to TBMM.In this study will be try to be enlightened reflections of the Great Attack in the Middle East by utilizing the state archival documents, the newspaper and the minutes of the first Turkish Grand National Assembly.
Keywords
- Bıyıklı, M. (2007). Batı İşgalleri Karşısında Türkiye'nin Ortadoğu Politikaları Atatürk Dönemi. İstanbul: Gökkubbe.
- Giritli, İ. (2008). Kaynayan Kazan: Ortadoğu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 7-32.
- Jaeschke, G. (1989). Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi Mondros’tan Mudanya’ya Kadar (30 Ekim 1918-11 Ekim 1922). Ankara: TTK Yay.
- Orbay, R. (1993). Cehennem Değirmeni, Siyasi Hatıralarım. İstanbul: Emre Yay.
- Özey, R. (2009). Dünya Denkleminde Ortadoğu Coğrafyası. Ankara: Aktif Yay.
- Sabis, A. İ. (1993). İstiklal Harbi ve Gizli Cihetleri. C.5. İstanbul: Nehir Yay.
- (1959). TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, C. 22, Ankara: TBMM Matbaası.
- (1960). TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, C. 23, Ankara: TBMM(1967). Türk İstiklal Harbi, Büyük Taarruza Hazırlık ve BüyükTaarruz(10 Ekim 1921-31 Temmuz 1922). C.II, VI.Kısım, 1.Kitap, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
- (1922, Eylül 5). Yeni Adana, No: 358-175, s. 2. (1922, Eylül 5), Vakit, No: 1968, s.3.
