Author :
Abstract
Dışarıdan bakıldığında çok karışık gibi görünen periyodik cetvel tablosunu bilmek kimya öğrenen öğrenciler için önemlidir. Araştırmada farklı eğitim seviyesinde ve farklı fakültelerde okuyan öğrencilerin periyodik cetvel konusunda geliştirdikleri metaforlar belirlenmiş ve bu metaforlardan yola çıkarak kimya dersinin temel konularından biri olan periyodik cetvelin öğretimi ile ilgili durum tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmış, veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile toplanmış ve verilerin analizinde içerik analizi tekniğine başvurulmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda kimya konularından periyodik cetvel konusunun öğretimi ile ilgili öneriler geliştirilmiştir. Araştırmada öğrenciler tarafından geliştirilen metaforlar 5 kategoride toplanmış, kategorilerden 3’ü olumlu metaforlardan 2’si ise olumsuz metaforlardan meydana gelmiştir. Geliştirilen metaforların toplandığı düzen, farklılıkların bütün oluşturması ve bilgiyi içermek kategorisinde olumlu; öğrenilmesi ve anlaşılması güç, sınıfsal farklılıklar kategorisinde toplanan metaforlar ise olumsuzdur. Ancak olumlu metaforları % 89.93, olumsuz metaforların ise % 10.7 olduğu göz önüne alındığında öğrencilerin periyodik cetvel ile ilgili büyük oranda olumlu düşüncelere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin periyodik cetvel konusunda büyük oranda olumlu düşünmesinden ve geliştirilen metaforların oldukça farklı sayıda kavramlardan oluşmasından yola çıkılarak öğretim faaliyetlerinde farklı yaklaşım, yöntem, teknikler ve materyallerin kullanılabileceği düşünülmektedir. Soyut bir konu olan periyodik cetvel konusunun elde edilen metaforlardan yola çıkılarak somutlaştırılması ve öğretimde kullanılması mümkün olabilir.
Keywords
Abstract
The periodic table of elements, which looks very complicated, is of great importance for chemistry students. The present study identified the metaphors for the periodic table formed by the students at different education levels and in different faculties and, in view of these metaphors, discussed the current status of teaching of the periodic table, which is among the basic subjects of the chemistry class. The study was built on phenomenology, a qualitative research method. The data were obtained by using a semi-structured interview and the acquired data were processed by content analysis. Based on the data, some suggestions were made as regards the periodic table. The students’ metaphors were grouped in five categories. Three consist of positive metaphors, while two of negative ones. The positive group included the metaphors concerning ‘order’, ‘whole-making differences’, and ‘containing information’, where the ones pertaining to ‘difficult to learn and understand’ and ‘class differences’ compose the negative group. However, it can be concluded from the fact that the positive and negative metaphors accounted for 89.93% and 10.7%, respectively that a great majority of the students had positive views about the periodic table. Considering the students’ positive views of the periodic table and the metaphors’ composition of a large variety of concepts, different approaches, methods, techniques, and materials can be used in teaching activities. The concretization of the periodic table, an abstract subject, through metaphors can be applicable to teaching settings.
Keywords
- Açıkgöz, K.Ü. (2003). Etkili Öğrenme ve Öğretme. Eğitim Dünyası yayinlari.
- Akgün, Ş. (2000). Çevre Imkanlarıyla Basit Ders Araçları Yapımı. Pegema yayinlari.
- Akgün, Ş. (2000). Öğretmen ve Adaylarina Fen Bilgisi Öğretimi (6.Baskı). Pegem-A Yayıncılık.
- Akgürbüz, İ, Alparslan, H. & Özcan, E. (2018). Periyodik kantin. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1) , 67-76.
- Ayas, A. (1995). Lise I kimya öğrencilerini maddenin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. II. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, ODTÜ.
- Ayas A. & Özmen, H. (1998). Asit-Baz kavramlarının güncel olaylarla bütünleştirilme seviyesi: Bir örnek olay çalışması. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 23- 25 Eylül, Bildiriler Kitabı, 153-159.
- Başar, V. (1991). İlkokul 4. ve 5. Sınıflar İçin Uygulamalı (Projeli) Fizik (Fen) Öğretimi Ödevleri-Sergi ve Yarışmaları. MEB yayinlari.
- Betsy, S. J. & Gordon S. (1989). Student-made periodic table. Journal of Chemical Education, 66,154.
- Bolmgren, I. (1995). Presenting the periodic system with pictures, J. Chem. Edu., 72, 137- 138.
- Cardoso, M. L., Branco, C. & Solomon J. (2002). Studies of Portuguese and British primary pupils learning science through simple activities in the home. Int. J. of Sci. Educ., 24(1), 47-60. Doi: 10.1080/09500690110049
- Çilenti, K. (1985). Fen Eğitim Teknolojisi Fen Bilimlerinde Öğretim, Program ve Test Geliştirme. Kadıoğlu Matbaası.
- Gürdal, A., Şahin, F. & Çağlar, A. (2001). Fen Eğitimi. Marmara Üniversitesi Yayın No: 668.
- Harrison, A. G. (2001). How do teachers and text book writers model scientific ideas for students? Research in Science Education, 31, 401-435.
- Karamustafaoğlu, S. (2003).‘Maddenin Iç Yapısına Yolculuk’ Ünitesi ile Ilgili Basit Araç Gereçlere Dayalı Rehber Materyal Geliştirilmesi ve Öğretim Sürecindeki Etkinliği. Yayınlanmamış doktora tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. Doi: 10.17240/aibuefd.2018-388815
- Köseoğlu, F., Kavak N. & Kaya O. N. (2000). Oyuncaklarla fen eğitimi ve 8. sinif öğrencilerine periyodik cetvelin öğretilebilmesi için oyuncak geliştirme. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Doi: 10.17522/balikesirnef.506464
- MEB. (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx? PID=325
- MEB. (2018). Orta Öğretim Kimya Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=350
- Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. (Eds. B.S. Everitt and D.C. Howell). In Encyclopedia of Statistics in Behavioral Science. J. Wiley & Sons Ltd.
- Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N. & Bayrakçeken S. (1998). Üniversite kimya bölümü öğrencilerinin bilgilerini günlük hayatla ilişkilendirebilme seviyeleri. III.Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 23-25 Eylül, Bildiriler Kitabı, 115-117. Doi: 10.12984/egeefd.310426
- Saban, A. & Ersoy, A. (2017). Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri. Anı Yayıncılık.
- Shen, K. (1993). Happy Chemical Education. J. Chem. Edu., 70, 816-818.
- Summerlin L. & Borgford C. (1989). A model chemistry class. The Science Teacher, 56, 35-37.
- Topsakal S. (1999). Fen Öğretimi. Alfa Yayınevi.
- Üstün P., Yıldıran N. & Çegiç E. (2001). Fen bilgisi öğretiminde model kullanma ile öğretimin başarıya etkisi. Yeni Bin Yılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 7-8 Eylül, Maltepe Üniversitesi. Doi: 10.17522/balikesirnef.437776.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı), Seçkin Yayınevi.
