Author :
Abstract
Türbeler, İslam sanatı içerisinde yer alan etkileyici yapı türlerinden biridir. Mezar üzerine inşa edilen bu yapı türü ile İslam coğrafyasında yoğun bir biçimde karşılaşmak mümkündür. Anadolu’da olduğu gibi Balkan’larda da pek çok örneği bulunmaktadır. Makale konusunu oluşturan türbe Bosna-Hersek Praça şehrinde yer almaktadır. Praça Saraybosna şehrinin 35 km. yakınındadır. Eskiden İstanbul’u Dubravnik’e bağlayan ticaret yolu üzerindedir. Kime ait olduğu konusunda değişik görüşlerin bulunduğu yapı kaynaklarda 16. yüzyıla tarihlenmiştir. Mahalle Camisinin haziresinde yer alan yapı altıgen bir plana sahiptir. Onikigen kasnağa oturan bir kubbesi bulunur. Yapıda inşa malzemesi olarak kaba yonu ve az miktarda da kesme taş kullanılmıştır. Beden duvarları ve kasnak kısmı da kaba yonu taştan örülmüştür. Kapı, pencere kemer ve sövelerinde düzgün kesme taş malzemeye yer verilmiştir. İncelenmiş olunan türbe, bu gelişim süreçleri göz önünde bulundurularak değerlendirildiğinde özellikle Anadolu ve Balkan’lardaki mimari açıdan plan, cephe düzeni, malzeme ve süsleme özellikleri bakımından benzer örnekler ile karşılaştırılarak Türk-İslam mimarisi açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
Mausoleums are impressive structure types among Islamic art. This structure type, which is built over a burial place, is vastly seen around Islamic lands. There are a lot of samples in Balkans just as in Anatolia. The mausoleum subjected to this article is situated at the city of Praça in Bosnia-Herzogovina. Praça is on the 35th km from Sarajevo, on the trading route between Istanbul and Dubravnik. The patron of the structure is unknown but acourding to sources it is dated to 16th century. The building with a hexagonal plan is situated at the cemetery of the District Mosque. It has a dome rising over a dodecagon drum. Coarse cut stones and a few ashlar stones are used as the structural materials. The Drum and main walls are also built with coarse cut stones. Ashlar stones were used at the door and window arches and jambs. This article will examine the mausoleum taking the development stages into account as a Turkish-Islamic architecture, by evaluating it in terms of plan, façade, material, and decorative features in comparisons with other similar samples from Balkans.
