Göç hareketi karşılanamayan ya da karşılanmadığı düşünülen bir ihtiyaca hedef mekânda ulaşılacağı inancıyla gerçekleşmektedir. Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi boyunca farklı bir ihtiyaca da dayansa değişik hızlarda da olsa göç hareketi güncelliğini daima korumuştur. Bu çalışmada en fazla göç veren bölgelerden biri olan Doğu Anadolu’nun en fazla göç veren illerinden biri olan Ağrı’da Cumhuriyet Döneminde yaşanan nüfus hareketleri irdelenmiştir. Çalışmanın amacı hem Ağrı ilinin ilçeleri ve köyleri arasında gerçekleşen göçün hem de Ağrı ili ile Türkiye’nin diğer illeri arasında gerçekleşen göçlerin sebeplerini ortaya çıkarmak, en yoğun göç istikametlerini belirlemek ve göçün sonuçlarına ulaşmaktır. Çalışma hazırlanırken DİE’nin 1927’den itibaren hazırladığı sayım sonuçları dokümanları ve göçü esas alan yayınları, TÜİK’in nüfus ve göç verileri, Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi verileri, göç olgusu üzerine yazılmış yerli ve yabancı yayınlar incelenerek analiz edilmiş, önemli verilere ulaşılmıştır. Verilerden uygun olanlar tablo, grafik ve harita haline getirilmiştir. Elde edilen tüm bilgi, belge ve dokümanların ışığında analizler yapılarak sonuca ulaşılmıştır.
The migration movement takes place with the belief that a need that cannot be met or that is thought to be unmet will be reached at the target place. Although a different need to recline during the republican period in Turkey has saved its topicality migration, albeit at different speeds. In this study, the population movements experienced during the republic period in Ağrı, which is one of the most immigrating provinces of Eastern Anatolia, which is one of the regions with the highest immigration, has been examined. The migration took place between the towns and villages of the purpose of the study and Ağrı province as well as to uncover the causes of migration that occurs between other cities of Turkey with pain province is to identify the most intensive migration direction and reach the immigration consequences. While preparing the study, the census results documents prepared by the DİE since 1927 and the publications based on immigration, the population and migration data of TÜİK, the Presidential Republic Archive data, the local and foreign publications written on the phenomenon of immigration were analyzed and important data were obtained. The appropriate data were converted into tables, graphics and maps. In addition to document analysis, interviews were conducted with individuals who migrated from villages and districts in Ağrı. Analyzes were made in the light of all the information, documents and documents obtained and the result was reached.