Author :
Abstract
Yüce Allah, insanlar tefekkür edip anlasınlar diye Kur’ân’ı kolaylaştırdığını beyan etmekle birlikte, onun bir kısım âyet-i kerîmeleri kolaylıkla anlaşılabilecek bir nitelikte iken (muhkem âyetler), diğer bir kısmının ise üzerinde araştırma ve derin incelemeler yapmakla anlaşılabileceğini (müşkil âyetler) vurgulamaktadır. Dolayısıyla Kur’ân’ın doğru bir şekilde anlaşılabilmesi için ulûmu’l-Kur’ân olarak bilinen ilimlerin bilinmesi gerekmektedir. Bunlar arasında şüphesiz Müşkilü’l-Kur’ân ilmi de yer almaktadır. Kur’ân âyetleri arasında yahut âyet-i kerîmeler ile vâkıa arasında, zâhirde varmış gibi görülen müşkillerin çözüm yollarını ele alıp inceleyen bu ilim sayesinde, ortaya çıkan yanlış yorumlar da izale edilmiş olur. Zaten Kur’ân’da, âyetler arasında herhangi bir çelişki, tutarsızlık söz konusu olmadığı açıkça belirtilmiştir. Bu anlayıştan hareketle Hârizmli olan çok yönlü âlim ez-Zemahşerî (v. 538/1144) bazı müşkil ifadeler üzerinde durarak onları çözüme kavuşturmaya çalışmış ve Kur’ân’da tutarsızlığın olmadığını göstermiştir. Bunu yaparken müfessir, bazen aynı mevzuyla ilgili Kur’ân-ı Kerîm’in değişik yerlerinde yer alan farklı ifadelerin veya konunun aşamalarını ve değişik yönlerini göz önünde bulundurmuş bazen de bir ifadenin hakikat veya mecâz anlam taşıyabileceğini ifade etmiştir. Müellifin, insanoğlunda bulunan akıl ilkesinden hareketle bir müşkile yaklaştığı ve izahında bulunarak meseleyi çözüme kavuşturduğu da görülmüştür.
Keywords
Abstract
The Almighty Allah while stating that He facilitates the Quran so that people can contemplate and understand, He emphasises that some of its verses can be easily understood (muhkam verses) whereas some others (mushkil verses) need a deep and thorough research in order to be understood. Therefore, in order to understand the Quran correctly, it is necessary to have knowledge of the sciences known as Ulum Al-Quran. Undoubtedly, one of these sciences is also the Mushkil Al-Quran science. The wrong interpretations are eliminated thanks to this science which examinates and finds solutions of verses which appears to be mushkils among Quran verses or Quran verses and Waqia (events). It is clearly stated in the Quran that there is no contradiction or inconsistency between the verses. Accordıng to this point of view, Zamahsharee, as one of the versatile Harizm’s scholars, by focusing on some of the mushkil statements he tried to solve them and showed that there is no evidence of a discrepancy in the Quran. While doing this, the author sometimes considered some different statements or subjects’ stages in the Quran and its different dimensions related to the same topic, and sometimes he stated that an expression might have a true (haqiqat) or metaphorical (majaz) meaning. It was clear that the author approached to a mushkil according to the principle of the logic and came up with a solution by explaining it.
