Author :
Abstract
Bugüne kadar 17 ve 18. yüzyıllarda Ruha sancağında hak arama mekanizmalarının işletilmesi ve bu mekanizmalarda görevi bulunan kişiler ile ilgili bir çalışma yapılmamıştır. Ruha'da adalet sisteminde yer alan aktörler, bu aktörlerin tutum, davranış, rolleri ve olaylar karşısındaki pozisyonları ile ilgili ve Ruha sancağında ortaya çıkan mütegallibelerin adlî sistemi etkilemesi ile ilgili bir çalışmanın bulunmaması bir eksikliktir. Bu çalışmayla Ruha'da adalet mekanizması içerisinde askerî sınıf içerisinde yer alan kişilerin, aşiret reisleri ve ihtiyarlarının olaylar karşısındaki durumlarının ortaya çıkarılması hedeflenmiş ve böylelikle bu alandaki eksikliğin giderilmesine katkı sağlanması hedeflenmiştir. Bu amacı gerçekleştirebilmek için Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı envanterinde bulunan belgeler taranmış, yapılan inceleme sonucunda Ruha sancağında adalet sistemi ve bu sistem içerisinde yer alan kişilerin görev ve sorumluluklarını açıklayan belgelerin varlığı tespit edilmiştir. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır.
Keywords
Abstract
So far, no study has been conducted on the operational mechanisms for claiming rights and the people employed for these mechanismsin the RuhaSanjak in the 17th and 18th centuries. There is a scarcity that there is no study on the actors in the justice system in Ruha, their attitudes, behaviours and roles, their positions in the face of events, and the effect of the criminals in the RuhaSanjak judicial system. This study aims to reveal the situation of the people in the military class within the justice mechanism in Ruha, tribal chiefs and elders, thus contributing to eliminating the scarcity in this area. Achieving this aim, the documents in the inventory of the State Archives Directorate of the Ottoman Archives Department were scanned, and as a result of the investigation, the existence of documents explaining the justice system and the duties and responsibilities of the people in this system was determined in RuhaSanjak. The historical literature review method was applied in the study.
Keywords
- Ergenç, Ö. (2013). Şehir, Toplum, Devlet Osmanlı Tarihi Yazıları (D. Önder, Ed.; 1. bs). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Gökalp, Z. (2011). Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler (3. bs). Kaynak Yayınalrı.
- Göyünç, N. (2011, Haziran). Diyarbekir Beylerbeyliği’nin İlk İdarî Taksimatı. 0(23), 23-34.
- İnalcık, H. (1979). Mahkeme. İçinde İslam Ansiklopedisi (C. 7, ss. 146-151). Milli Eğitim Bakanlığı.
- İpşirli, M. (2006). Nâib. İçinde TDV. İslam Andiklopedisi (C. 32, ss. 312-313). TDV.
- Kılıç, R. (2005). Osmanlıda Seyyidler ve Şerifler (1. bs). Kitap Yayınevi. Koca Nişancı, C. (t.y.). Kanunname.
- McGovan, B. W. (2006). Ayanlar Çağı 1699-1812. İçinde H. İnalcık (Ed.),Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi (C. 2, ss. 761- 884). Eren Yayıncılık.
- Ortaylı, İ. (2001). Kadı. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C. 24, ss. 69-73). Türkiye Diyanet Vakfı.
- Ortaylı, İ. (2018). Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı (9. bs). Kronik Yayınları.
- Singer, A. (1996). Kadılar, Kullar, Kudüslü Köylüler (1. bs). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Turan, A. N. (1993). XVI. Asırda Ruha (Urfa) Sancağı [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uzunçarşılı, İ. H. (1988). Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilâtı (3. bs). Türk Tarih Kurumu Yayınları.
