Author :
Abstract
Marius, ilk consulluğu için girdiği seçimlerde proconsul Mettelus’u Numidia Savaşı’nı gereksiz yere uzatmakla itham etti. Bu nedenle, Iugurtha’yı yakalayıp Roma halkına teslim etme vaadini yerine getirmesi için öncelikle çoğunluğu proletarii kesiminden vatandaşların oluşturduğu gönüllülerden asker topladı. Bu uygulamaya değin Roma vatandaş ordusu celplerinde, vatandaşların gelirlerine göre kayıtlandıkları beş sınıftan birine mensup olmaları dikkate alınmıştır. Bu, aynı zamanda centuria meclisinin de temelini teşkil eden kriterdir. Ancak Marius asker celbini, geleneksel optimates - populares kutuplaşmasına dayanarak nobilitasa karşı bir siyasi düzlemde gerçekleştirdi. Onun askere alımda getirdiği bu yeniliğin arka planında ise İÖ II. yüzyıldaki sosyoekonomik krizin bir sonucu olarak Roma vatandaş ordusunun temel insan kaynağı assiduinin (orta sınıf çiftçiler) yoksullaşması ve buna bağlı olarak kendini donatabilen vatandaşları silahaltına almanın güçleşmesi vardır. Bu nedenle, Tiberius ve Gaius Gracchus kardeşler de öncelikle bir toprak reformu programıyla halkın ekonomik durumunu düzeltmeyi hedeflediler. Bunun yanında onlar, senatusun devlet idaresindeki ağırlığını halk meclisleri ve temsilcileri lehine değiştirmeye çalıştılar. Buna karşı senatus, Roma ordusunun proletarileşmesine neden olan koşulları düzeltmeye çalışan Gracchus reformlarını etkisiz kılsa da hâlihazırdaki yönetim krizi, proletariusları (mülksüzler) orduya alan popularis (halkçı) bir lideri ortaya çıkardı. Senatusun hakimiyetini tesis ettiği Gracchus sonrası dönemde ortaya çıkan yolsuzluk olayları ve başarısızlıklar senatusa muhalefet eden siyasetçileri yeni yöntemler aramaya sevk etti. Ordunun karşılaştığı insan kaynağı sorununa pratik bir çözüm bulan Marius, dönem koşullarının ve senatusa muhalif kesimlerin zorlamasıyla askerlerini siyasi bir araç olarak kullanarak populares hareketini dönüştürdü. Bu çalışmada öncelikle ordu reformunu gerekli kılan tarihsel koşullar ele alınmaktadır. Bunun yanında Roma Cumhuriyet tarihi boyunca askerlik ve siyasi temsil arasındaki ilişki, centuria meclisi üzerinden incelenmektedir. Bu bağlamda Marius’un ordu reformunu mümkün kılan siyasi krizlerin arka planında yer alan senatus - populares çatışması çalışmanın odağında bulunmaktadır. Böylece, asker celbindeki yeniliğin Roma siyaseti içindeki sonuçlarının daha açık bir şekilde anlaşılması hedeflenmektedir.
Keywords
Abstract
In his electoral speech for 107 B.C., Marius held proconsul Mettelus responsible for unjustifiably lengthening of the Numidian War. In order to fulfill his promise of swiftly ending war and capturing Iugurtha, he drafted volunteers among proletarii in his army. Before that, Romans were called into the citizen army according to their positions in five classes in which citizens were registered according to their wealth and which was also the basis of the Centurian assembly. Marius' enrollment was applied against senatorial nobles in accordance with political polarise between optimates and populares. As a result of the socio-economic crisis of the second century B.C. enrolment of assidui, Roman middle-class farmers, became harder this century. While Gracchi aimed to enhance the people’s economic conditions with the agrarian reform program and also tried to overthrow senatorial hegemony over the Roman constitution to the advantage of the popular assemblies and people’s representatives. Although the senate repulsed the Gracchan reform movement, the political crisis in the Late Roman Republic created a popular leader who enrolled proletarians in the army. Violence and corruption in the post-Gracchan era led the politicians who opposed the senatorial government to invent different political methots. Marius, who solved the manpower shortage of the Roman army, because of the pressure of the conjuncture, by using his veterans as a political tool, converted populares movement. The conditions which were demanded military reform are primarily argued in the paper. In addition, it aims to clearly comprehend the position of military reforms in Roman politics through relation to military and political representation. The conflict between the senate and populares as being the background of the political crisis which was made possible the Marian military reforms consists focus of the study.
