Bu araştırmanın amacı, Türkçeyi ikinci/yabancı dil olarak öğrenenler için hazırlanan yardımcı materyallerin okunabilirliği üzerine bir inceleme yapmaktır. Bu doğrultuda Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi (PIKTES) kapsamında A1, A2, B1 ve B2 düzeyleri için hazırlanan “Yabancı Öğrenciler İçin Türkçe Hikâyeler” seti okunabilirlik yönünden incelenmiştir. Nitel araştırma yaklaşımının doküman analizi yöntemi ile gerçekleştirilen araştırmada, hikâyelerin her biri Ateşman (1997), Çetinkaya-Uzun (2010) ve Bezirci-Yılmaz (2010) okunabilirlik formüllerine göre ayrı ayrı değerlendirilmiş; düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçları, Ateşman (1997) formülüne göre 20 hikâyenin 11’inin “kolay”; 9’unun ise “çok kolay” düzeyde olduğunu ortaya koymuştur. Benzer biçimde Çetinkaya-Uzun (2010) formülüne göre 20 hikâyenin 11’inin “eğitsel okuma” (8. ve 9. sınıf); 9’unun ise “bağımsız okuma” (5., 6. ve 7. sınıf) düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Bezirci-Yılmaz (2010) formülüne göre ise 20 hikâyenin tamamı “ilköğretim” düzeyindedir. Dil düzeylerine göre genel ortalamaya bakıldığında A1-A2 hikâyeleri üç ayrı formül için “çok kolay”, “bağımsız okuma” ve “ilköğretim”; B1-B2 hikâyeleri “kolay”, “eğitsel okuma” ve “ilköğretim” düzeyi puanlarına sahiptir. Hikâyelerde genel olarak dil düzeylerine göre aşamalılığın ihmal edildiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarından hareketle ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimi süreçlerinde aktif rol üstlenen uygulayıcıların okunabilirliğe yönelik farkındalıklarının artırılmasına ve ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanına özgü, dil düzeylerine göre yapılandırılmış okunabilirlik formüllerinin geliştirilmesine ilişkin önerilerde bulunulmuştur.
The purpose of this study is to evaluate the readability of the supplementary materials created for Turkish language learners who are learning it as a second or foreign language. The readability of the "Turkish Stories for Foreign Students" set created for the A1, A2, B1, and B2 levels as part of the Project on Supporting the Integration of Syrian Children into the Turkish Education System (PIKTES), funded by the European Union, was examined in this direction. Each of the tales in the study was assessed independently using the readability formulae of Ateşman (1997), Çetinkaya-Uzun (2010), and Bezirci-Ylmaz (2010); levels have been established. The study used the document analysis technique of the qualitative research methodology. 11 of the 20 stories fit the Ateşman (1997) formula's definition of "easy," while 9 of them fell into the "very easy" category. Similar to how 11 of the 20 tales met the criteria for "educational reading" according to Etinkaya-Uzun (2010) (8th and 9th grades), it was decided that 9 of them met the criteria for "independent reading" (5th, 6th and 7th grades). All 20 tales fit the Bezirci-Ylmaz (2010) formula's definition of "basic education." A1-A2 tales are "very easy," "independent reading," and "primary education" for three distinct formulae when we look at the overall average according to language levels; B1-B2 stories have "easy," "educational reading," and "primary education" level scores. According to stories’ overall language levels, it was found that gradualism was disregarded. Based on the findings of the study, recommendations were made to improve the knowledge of those who actively participate in the teaching of Turkish as a second or foreign language and to create readability formulae tailored to the discipline and organized according to language levels.