OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN YARATICI DÜŞÜNME, ELEŞTİREL DÜŞÜNME, BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNİN BETİMLENMESİ VE BU BECERİLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Author :
Abstract
Öğretmenlerin sahip olması gereken önemli becerileri vardır. Gününmüz koşulları ve 21. yy. becerileri göz önüne alındığında öğretmenlerin yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme ve bilimsel süreç becerilerine de sahip olması beklenmektedir. Öğretmenler üzerinde bu becerilerle ilişkili çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Genel olarak incelendiğinde ilgili araştırmaların çoğunluğunun çalışma grubunu öğretmen ve öğretmen adaylarının oluşturduğu söylenebilir. Konuyla ilgili yapılan çalışmalar ağırlıklı olarak ilgili değişkenleri tek başına ya da ikili olarak ele almıştır. Ancak özellikle okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme ve bilimsel süreç becerilerini bir bütün olarak betimleyen ve bu beceriler arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışma çok az sayıdadır. Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme, bilimsel süreç becerilerini betimlenmesi ve bu beceriler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma “genel tarama modeli” kullanılarak yürütülmüştür. Genel tarama modeliyle tekil ya da ilişkisel tarama yapılabilir. Bu araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde Şanlıurfa İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Eyyübiye, Haliliye ve Karaköprü ilçelerindeki resmî anaokullarında çalışan 255 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler Marmara Yaratıcı Düşünme Eğilimleri, Eleştirel Düşünme Eğilimi ölçekleri ile Bilimsel Süreç Beceri Testi kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS ve AMOS paket programları kullanılarak açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, aritmetik ortalama, standart sapma ve Pearson korelasyon testleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı ve eleştirel düşünme beceri düzeyi ile bilimsel süreç beceri düzeyinin ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı ve eleştirel düşünme becerileri arasında pozitif yönde, orta düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öte yandan okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme ile bilimsel süreç becerileri arasında ve eleştirel düşünme ile bilimsel süreç becerileri arasında pozitif yönde ancak zayıf düzeyde ve istatisitksel olarak da anlamlı bir ilişki ortaya çıkmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar neticesinde bazı öneriler geliştirilmiştir.
Keywords
Abstract
There are important skills that teachers should have. Considering today's conditions and 21st century skills, teachers are expected to have creative thinking, critical thinking and scientific process skills. Various studies have been conducted on teachers related to these skills. Generally, most of the researches have focused on teachers and teacher candidates as the research group. While researches on the subject have mostly focused on these variables separately or in pairs, there is almost no research that describes preschool teachers’ creative thinking, critical thinking and scientific process skills altogether and investigates the relationship among them. This research aims to describe preschool teachers’ creative thinking, critical thinking and scientific process skills and to investigate the relationship among them. The research used the “general survey model”. In the general survey model, either a singular or relational survey can be done. The study group of this study consists of 255 preschool teachers working in kindergartens in Eyyübiye, Haliliye and Karaköprü districts affiliated with Şanlıurfa Provincial Directorate of National Education in the second semester of the 2023-2024 academic year. Data were collected with Marmara Creative Thinking Tendencies, Critical Thinking Tendency scales and Scientific Process Skills Test. Data were analyzed with SPSS and AMOS software packages using exploratory and confirmatory factor analysis, arithmetic mean, standard deviation and Pearson correlation. As a result of the research, it was found that preschool teachers' levels of creative and critical thinking skills, as well as their scientific process skill levels, were above average. Additionally, a moderately positive and statistically significant relationship was found between preschool teachers' creative and critical thinking skills. On the other hand, a weak but statistically significant positive relationship was found between preschool teachers' creative thinking and scientific process skills, and between critical thinking and scientific process skills. Based on the results obtained from the research, some suggestions were developed.
