Bu çalışmanın birinci amacı, alan yazınındaki çalışmalar ve bu çalışmaların analiz edilmesinden yola çıkarak bir metnin derin yapısına götürecek yol ve stratejileri belirleyip bir örnek sunmaktır. İkinci amacı da geliştirilen yol ve stratejiler aracılığıyla, 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan T.O.7.7. ve T.O.7.8. kodlu öğrenme çıktıları temel alınarak 7. Sınıf öğrencilerinin okudukları metinlerin derin yapısına ulaştıracak etkinlikler tasarlamaktır. Alan yazınında ilgili çalışmalar yoluyla çalışmanın teorik çatısı oluşturularak derin yapıya götüren yol ve stratejilere ulaşılmıştır. Bu yol ve stratejiler yoluyla “Küçük Yunus” metni üzerinden derin yapıya ulaştıracak etkinlikler oluşturulmuştur. Alan yazını taraması sonucunda derin yapıya ulaştıran başlıca yol ve stratejiler çıkarımlar, tekrarlı yapılar ve metin türü olduğu tespit edilmiş ve bu bulgulara dayanarak etkinlik örnekleri tasarlanmıştır. Çalışma sonunda derlenen stratejiler dışında yardımcı stratejilerin de kullanılmasının faydalı olabileceği gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bununla birlikte, bu çalışmanın henüz çok yeni olan 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programının derin yapıya dair bu önemli kazanımın geliştirilmesinde öğretmenlere destek sunacağı düşünülmektedir.
The first aim of this study is to determine ways that will lead to the deep structure of a text and to present an example, based on the studies in literature and the analysis of these studies. The second aim is to design activities that will enable students to reach the deep structure of the texts readed, based on two learning outcomes in the 2024 Secondary School Turkish Course Curriculum, through the developed methods and strategies. Strategies have been identified through studies on deep structure in literature. By scanning the literature, it was determined that the ways to reach the deep structure were inferences, repetitive structures and text type, and activity examples were designed based on these findings. It was concluded that using auxiliary strategies could be beneficial. It is thought that this study will support teachers in developing the deep structure achievement of the new 2024 Turkish Course Curriculum.