TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ (1929-2021) OKUMA ETKİNLİKLERİNİN ELEŞTİREL OKUMA BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Author :
Abstract
Bu araştırma, 1929-2021 yılları arasındaki 6. sınıf Türkçe ders-çalışma kitaplarındaki okuma etkinliklerinin eleştirel okuma ölçütlerine göre durumunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Cumhuriyet dönemi Türkçe 6. sınıf ders ve çalışma kitaplarında, okuma metinleri ve bu metinlere ait etkinliklerde, eleştirel okuma becerisinin nasıl yer aldığının belirlenmesi araştırmanın problemini oluşturmaktadır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi kullanılmış, veriler eleştirel okuma ölçütleri çerçevesinde betimsel analiz yaklaşımıyla çözümlenmiştir. Araştırma, 6. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki okuma etkinlikleriyle ve her kitaptan iki öykünün yeterli geleceği düşüncesiyle okuma etkinliklerinden iki öykü ile sınırlandırılmıştır. İncelenen Türkçe ders kitaplarındaki okuma-anlama etkinliklerine bakıldığında eleştirel okuma ölçütlerinin tamamını karşılayan Türkçe ders kitabına rastlanmadığı, Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin eleştirel okuma alt ölçütlerini karşılama konusunda yetersiz kaldığı ve eleştirel okuma alt ölçütlerinin maddelerine bakıldığında etkinliklerin nitelikli bir şekilde hazırlanmadığı belirlenmiştir. İncelemeye alınan kitapların yayınlanma yılları göz önüne alındığında Türkçe ders kitapları arasında eleştirel okuma alt ölçüt maddelerini karşılama konusunda farklılıkların olduğu ve dengeli bir dağılımın olmadığı söylenebilir. Bu bağlamda Türkçe ders kitaplarında eleştirel okuma becerisini geliştirecek etkinliklerin nitelikli bir şekilde artırılması önerilmektedir.
Keywords
Abstract
This research seeks to identify the situation of reading activities in 6th grade Turkish language course-workbooks between 1929-2021 according to critical reading criteria. The problem of the research is to identify how critical reading skills are included in the reading texts and activities related to these texts in the 6th grade Turkish course and workbooks of the Republican period. In the study, document analysis, one of the qualitative research methods, was employed and the data were analysed with a descriptive analysis approach within the framework of critical reading criteria. The research was limited to the reading activities in the 6th grade Turkish textbooks and two stories from the reading activities as it was thought that two stories from each book would be sufficient. Examining the reading-comprehension activities in the Turkish textbooks, it was identified that there were no Turkish textbooks that met all of the critical reading criteria, the activities in the Turkish textbooks were inadequate to meet the critical reading sub-criteria and the activities were not prepared in a qualified way when the items of the critical reading sub-criteria were considered. When the publication years of the books analysed are taken into consideration, it can be said that there are differences among Turkish textbooks in terms of meeting the critical reading sub-criteria items and the distribution is not balanced. In this context, it is recommended that activities that will develop critical reading skills in Turkish textbooks should be increased in a qualified way.
