Author:
Abstract
Osmanlı-İran ilişkileri uzun soluklu mücadeleler ve merhaleler geçirmiştir. Bu mücadelenin temelinde İslam dünyasının liderliği meselesi vardır. Çaldıran Savaşı ile Osmanlılar tarafından elde edilen bu zafer tarihi bir dönüm noktası olarak kabul edilmiş, bu tarihten itibaren her iki taraf için de uzun ve yorucu bir mücadelenin başlangıcı olmuştur. 1823 I.Erzurum Antlaşması sonrası ise Osmanlı ve İran, aralarındaki meseleyi devletlerarası hukuk bağlamında diplomatik yoldan çözümlemek istemişlerdir. İki devlet arasındaki meseleler genel olarak sınır kavgaları, kutsal mekânların ziyareti sırasında İranlı ziyaretçilere karşı gösterilecek muameleler, ticari ve umumi konularda İran tebaasının işlerini yürütecek konsolos vekilleri meseleleri olmuştur. Bu konularla ilgili hükümleri örneklerle yazımızda bahsedeceğiz. Çalışmamıza kaynaklık edecek olan defter tasnifi ise A.DVN.DVE.d044/2 gömlek numarası ile yapılmış olup 1823-1908 yılları arası İran Ahkam Defteri olarak tanımlanmıştır.
Keywords
Abstract
Although the Ottoman-Iranian relations have undergone long-running struggles and chal- lenges, at the basis of this struggle lies the question of the sole leadership of the Islamic world. This first victory achieved by the Ottoman Empire with the Çaldiran War was accepted tiring battle for both sides had begun. After the 1823 Treaty of I.Erzurum, the Ottoman Empire and Iran, which adapted to the era, wanted to solve their problems through diplomatic contacts in the context of interstate law, but in this respect especially border conflicts were an obstacle in the resolution of disputes. It was also understood that the most important anticipation of the Iranian state from the Ottoman period in the subjects discussed in this period was the treatment of the Iranian visitors during the visit to the holy places, and the issue of consular deputies carrying out the business of Iranian business in commercial and public matters. As a matter of fact, the theses related to the subject were found in many places. The notebook classification that will be the source of our study was made under the A.DVN.DVE.d044 / 2 shirt number. It was defined as the Iranian Law of Book between 1823-1908