Yayın Etiği


Yayın Etiği

Tarih Okulu Dergisi akademik, bilimsel ve araştırmaya dayalı makalelerin yayınlandığı hakemli bir dergidir. Dergimizde daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış makaleler yayımlanmakta ve ilgili makalelerin orijinalliği CrossCheck aracılığıyla kontrol edilmektedir.

Yazarlar İçin Etik Kurallar

  • Tüm yazarlar çalışmalarının özgün olduğunu garanti ederler. Diğer araştırmacıların fikir, dil, resim, grafik ve tablolarına çalışmalarında yer verdiklerinde alıntı olarak belirtmek durumundadırlar. Kaynağı belirtmeden yapılan alıntı, size ait olan bir çalışmadan ya da başkalarının çalışmasından bir cümlenin bile kullanılması intihale yol açmaktadır.
  • Çalışmada adı geçen her yazar çalışmanın içeriğinden sorumludur. Çalışmaya katkısı bulunup araştırmacının ismine yer verilmemesi ya da katkısı bulunmadığı halde haksız yere adına yer verilmesi kabul edilemez bir durumdur.
  • Çalışmanın dergilere eş zamanlı gönderimi söz konusu değildir. Yazarlar bir çalışmayı aynı anda birden fazla dergiye göndermemelidirler. Bu konuyla ilintili olarak, yazarlar önceden yayımlanmış çalışmalarını da dergiye göndermemelidirler.
  • Yazarlar araştırmalarının bulgularına sadık kalmalıdır. Bulguların değiştirilmesi, bulgu ve sonuç uydurmak ve bunlardan yola çıkarak araştırma yapmak söz konusu değildir. Veriler ve materyaller üzerinde oynama, silme, çıkarma ya da baş etmesi güç verilerin yorumlanma işlemini atlama gibi durumlar güven kırıcıdır. Yazarlar, kişileri kötüleyici yorumlardan kaçınmalıdırlar.

Hakemler İçin Etik Kurallar

  • Hakemler değerlendirme sürecinin gizli olduğunun ve dışarıdan üçüncü kişilerle paylaşılmaması gerektiğini bilmelidir.
  • Dergiye gönderilen her çalışma hakemlerce tarafsız değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
  • Hakemler, belirlenen süre içerisinde çalışma ile ilgili anlaşılır ve yapıcı bir değerlendirme raporu sunmalıdır.
  • Çalışmanın intihal olduğu ya da önceden başka bir yerde yayımlandığı anlaşılması üzerine hakemler durumu editöre bildirmelidir.

Editör Takımı ve Editör İçin Etik Kurallar

  • Editör ve editör takımı hakem değerlendirme sürecini gizli tutar ve üçüncü kişilerle paylaşmaz.
  • Din, dil, ırk, cinsiyet, milliyet, kıdem veya kurumsal ilişki gözetmeksizin editör ve editör takımı dergiye gönderilen ve yayımı uygun görülen her çalışmaya tarafsız tutum sergiler.
  • Dergiye gönderilen bir makalenin intihal olduğu, başka yerde yayımlanma aşamasında olduğu veya yayımlandığına ilişkin bir iddia karşısında dergi editörü ve editör takımı bu durumu araştırır. İlgili iddianın doğrulanması durumunda editör makaleyi yayımlamaz.

Öneriler

Etik kurallar ile ilgili önerileriniz için lütfen editörle iletişime geçiniz.

ETİK KURUL ONAYI

Sayın Yazar,

Bilindiği üzere 2020 yılında uygulanmak üzere TR Dizin Dergi Değerlendirme kriterleri güncellenmiş, özellikle bilimsel araştırmalarda olması gereken etik kurul izni ile ilgili maddeler detaylandırılmıştır. Etik kurallar başlığı altında belirtilen, “Etik kurul izni gerektiren çalışmalar için talep edilen belge ve bilgiler”in, geçmiş yıllarda gönderilmiş, değerlendirme sürecinde ya da kabul edilmiş olan çalışmalar için uygulanması beklenmemektedir. Süreci 2020 yılında başlayan yayınlar için zorunlu olacaktır.

TR Dizin Etik Kurallarla ilgili AÇIKLAMA ve BİLGİLENDİRME  

Kriterlerde geçmiş yıllarda yer alan Etik Kurallarla ilgili maddeler 2020 yılında açıklamalarla detaylandırılmış, araştırma alanında etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alındığı varsayılarak “izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi” hususu kriterlere eklenmişti. Ancak geri bildirimlerden anlaşıldığı üzere Etik Kurul İzinlerine ilişkin detay bilgiye ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Bu nedenle kapsamlı bir çalışma daha sonra TR Dizin web sayfasından paylaşılacak ve sizlere duyurusu yapılacaktır.  

Sıklıkla gelen sorulardan yola çıkarak yardımcı olacağını düşündüğümüz bilgileri aşağıda bilgilerinize sunuyoruz.

SORU:      Tüm makaleler için etik kurul izni gerekli midir?

Hayır. Kriterlerde de “Etik Kurul İzni gerektiren” makaleler olarak belirtilmektedir.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.

Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,

  İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,

  İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,

  Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,

  Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar, 

        Ayrıca;

  Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,

  Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,

  Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi,

SORU:       Geçmiş yıllarda tamamlanmış çalışma ve tezden üretilen yayınlar için geriye dönük etik Kurul İzni alınmalı mıdır?

2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.

SORU:      TR Dizin’in bu kuralları ile üniversiteler dışında yapılan yayınlara kısıt mı getirilmiştir?

Hayır. Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar da bölgelerinde bulunan Etik Kurul’lara başvurabilmektedir.

AYRICA:

        Dergiler “Yayın Etiği”, “Araştırma Etiği” ve “Yasal/Özel izin belgesi alınması” ile ilgili kurallara uyduğunu uluslararası standartlara atıf yaparak, hem web sayfasında hem de basılı dergide her biri için ayrı başlık açarak belirtmelidir.

  https://www.apa.org/ethics/code

       Dergilerde yayımlanacak makalelerde etik kurul izini ve/veya yasal/özel izin alınmasının gerekip gerekmediği makalede belirtilmiş olmalıdır. Eğer bu izinlerin alınması gerekli ise, izinin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.

       Çalışma insan ve hayvan deneklerinin kullanımını gerektiriyor ise çalışmanın uluslararası deklerasyon, kılavuz vb uygun gerçekleştirildiği beyan edilmelidir.

Belirtilen hususlarla ilgili çalışmaların bu yıl içerisinde tamamlanması ve varsa eksikliklerin en kısa sürede giderilmesi önem arz etmektedir.

 

Saygılarımızla…