Author:
Abstract
Türkiye’de idari yönetim yapısı içerisinde vilâyetler hem merkezi yönetimlerin taşra örgütüdür hem de yerel yönetimlerden birisidir. Bu nedenle, buralarda yapılan idari yapı değişiklik ve düzenlemeler önemli bir durum arz etmektedir. Merkezi yönetimin taşra örgütünün en büyüğü olan vilâyetler, ilçe, bucak, köy ve mahallelere ayrılmaktadır. Cumhuriyet döneminde ihtiyaçlar doğrultusunda başta Muş olmak üzere bütün vilâyetlerin yapılarında ve idari hudutlarında ciddi birtakım yenilikler yapılmıştır. Bu bağlamda, bu çalışmada Cumhuriyet döneminde Muş’un idari yapısında yapılan değişiklik ve düzenlemeler irdelenmektedir. Bu çalışmanın temel amacı ve temel problemi, Cumhuriyet’in ilanından 1980 yılına kadar Muş vilâyetinin idari sınırlarında ve yönetiminde ne gibi düzenlemelerin hangi amaçlarla yapıldığını ortaya çıkarmaktır. Muş genelinde yeni nahiye, köy ya da mahallelerin niçin yapıldığı, bazı köylerin köy statülerinin neden ortadan kaldırıldığı ve bunların gerekçelerinin neler olduğu Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Türkiye İstatistik Kurumu, araştırma ve inceleme eserlerinden elde edilen veriler bağlamında incelenmektedir. Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Muş vilâyetinin yerleşim birimlerinde 1960’lı yılların başlarına kadar çok sayıda Türkçe olmayan isim bulunmaktaydı. Türkiye’de 1955’ten itibaren milliyetçilik politikaları bağlamında çok sayıda vilâyette olduğu gibi Muş’ta yüzlerce yerleşim biriminin isimleri değiştirilmiştir. Bu kapsamda, çalışmanın devamında Muş’ta çok sayıda köyün isimlerinin değiştirilmesi ve bunlara yeni isimler konulmasının sebepleri bilimsel veriler ışığında ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada yöntem olarak doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Bu doğrultuda, Cumhuriyet Döneminde Muş’un İdari Yapısında Yapılan Düzenlemeler (1923-1980) adlı makale nitel bir çalışma olup; yapılan çalışmada veriler doküman analizi tekniği kullanılmak suretiyle elde edilmiştir.
Keywords
Abstract
Provinces within the administrative government structure of Turkey are both the rural organizations of central governments and one of the local governments. For this reason, administrative structure changes and arrangements imposed there are significant. Provinces, which are the largest of the rural organizations of the central government, are divided into districts, sub-districts, villages and quarters. During the Republican period, some innovations were made in the structures and administrative boundaries of all provinces, especially Muş, in accordance with needs. In this context, this study examines the changes and arrangements made in the administrative structure of Muş during the Republican period. The main purpose and main problem of this study is to find out for what purposes the regulations were made in the administrative borders and administrative boundaries of Muş province from the declaration of the Republic until the year 1980. Across Muş, why new districts, villages or quarters were build, why village status of some villages were repealed and their relevant reasons are examined within the context of data obtained from the Presidential Republican Archive, Turkish Statistical Institute, researches and survey works. Until the early 1960s, there were many non-Turkish names in the settlements of Muş province which is located in the Eastern Anatolia Region. Names of hundreds of settlement units were changed in Muş as in many provinces within the scope of nationalism policies in Turkey as of 1955 In this context, the reasons for changing the names of many villages in Muş are attempted to be revealed in the light of scientific data. In this study, document analysis technique was used as a method. In these terms, the article titled “Arrangements Made in the Administrative Structure of Muş During the Republican Period (1923-1980)” is a qualitative study; and the data in this study was obtained by using document analysis technique.