İSLAM EKONOMİSİNİN İHMAL EDİLEN KONUMU: METODOLOJİK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Author :  

Year-Number: 2019-XLII
Yayımlanma Tarihi: 2019-10-23 12:17:02.0
Language : Türkçe
Konu : İslam Ekonomisi
Number of pages: 1188-1218
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İslam ekonomisiyle ilgili yapılan çalışmalar genel olarak değerlendirildiğinde İslam ekonomisinin mevcut iktisadi sistemlerden bağımsız yapısının olduğunu ortaya koymak yerine mevcut iktisadi sistemlere entegre etme çabasının olduğu görülmektedir. Bu durum, ideolojik bakış açısından kurtulamama, tarihsel olayların zamana ve mekâna göre değişen koşullarını doğru değerlendirememekten kaynaklanmaktadır. İslam ekonomisi ile diğer sistemler arasındaki ortak noktalar tespit edilebileceği gibi farklılıkları da tespit etmek mümkündür. Ortak yönleriyle ilgili bir bağ kurarak onu Liberalizmle veya Sosyalizmle bağdaştırmak farklılıkların ihmaline yol açabilir. Böyle bir değerlendirme İslam ekonomisinin özgün konumunu yadsıma potansiyeli taşımakla beraber entegre etme çabalarına karşılık gelmektedir. Ayrıca İslam ekonomisinin diğer düşünce sistemlerine benzeyen görüşler ortaya koyması ve araçlarını kullanması bazı noktalarda kaçınılmaz bir gerçektir. Bu görüş ve araçların İslam’ın temel normlarıyla çatışmadığı sürece İslam ekonomik sisteminde yer almasında sakınca yoktur. Bu çerçevede İslam ekonomisinin etkinlik-adalet-ahlak çatışmasında nerede konumlanacağı, nasıl bir vizyonu ve misyonu olması gerektiği ve nasıl bir ekonomik düzeninin olması gerektiği çalışmada ortaya konulacaktır.

Keywords

Abstract

When the studies about Islamic economics are evaluated in general, it is seen that there is an effort to integrate the Islamic economics into the existing economic systems instead of revealing that it has an independent structure from the existing economic systems. This situation arises from not being able to survive from an ideological point of view and to not be able to correctly assess the changing conditions of historical events according to time and place. It is possible to determine the common points between Islamic economics and other systems as well as the differences. Linking it to Liberalism or Socialism by establishing a link to its common aspects can lead to the neglect of differences. Such an assessment represents an attempt to integrate the original position of the Islamic economics with its potential for negation. In addition, the Islamic economy to put forward similar views and other tools that use the tools of the inevitable reality is at some point. As long as these opinions and instruments do not conflict with the basic norms of Islam, there is no harm in taking part in the Islamic economic system. In this context, where the Islamic economy will be positioned in the efficiency-justice-morality conflict, how it should be a vision and mission, and how economic order should be established.

Keywords


  • Akça H ve Bozatlı, O. (2017). İbn Haldun Perspektifinden Devlet, Regülasyon ve Kamu Ekonomisi. (Yılmaz Yeşil, Şaban Ertekin, Volkan Yurdadoğ, Sinan Demirtürk (Ed.). Sosyo Ekonomik Stratejiler V: Türk Dünyası Araştırmaları içinde (s.8-22). Londra: IJOPEC Publication.

  • Apaydın, Y. (1999). Çağdaş Kavram ve Kuramlar İslam’ın Neresinde Bulunur? Ömer Demir (Ed.), İslam, Sivil Toplum, Piyasa Ekonomisi içinde (s. 7388). Ankara: Liberte Yayınları.

  • Demir, Ö. (1999). İslam, Sivil Toplum, Piyasa Ekonomisi. Ankara: Liberte Yayınları.

  • Garauady, R. ve Bercavi, F. (2017). İslamiyet ve Sosyalizm. (H. Erdem, Çev.). İstanbul: Doğu Kitabevi.

  • Ghazanfar, S. M. (2015). Orta Çağ İslam İktisat Düşüncesi Batı İktisadındaki “Büyük Kayıp Halka’nın Telafisi. (M. S. Akgönül, Çev.). İstanbul: Klasik

  • Gorz, A. (2007). İktisadi Aklın Eleştirisi Çalışmanın Dönüşümleri -Anlam Arayışları. (İ. Ergüden, Çev.). (2. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

  • Haenni, P. (2014). Piyasa İslamı – İslam süretinde Neoliberalizm. (L. Ünsaldı, Çev.). Ankara: Heretik Yayıncılık.

  • Hatemi, H. (1988). İslam Açısından Sosyalizm, (3. Baskı). İstanbul: İşaret

  • Kallek, C. (2010). İnsanın Metalaştırılmasına Metaı kişileştiren Hz. Peygamber’den Reddiye. Recep Şentürk (Ed.), Tüketim ve Değerler içinde (s.107-137). İstanbul: İstanbul ve Ticaret Odası.

  • Kallek, C. (2015). Sosyal Servet: İslam’da Yönetim- Piyasa İlişkisi, İstanbul: Klasik Yayınları.

  • Karakoç, S. (2016). İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü, (15.Baskı). İstanbul: Dirilil Yayınları.

  • Koehler, B. (2016). İslam’ın Erken Döneminde Kapitalizmin Doğuşu. (İ. Kurun, Çev.) Ankara: Liberte Yayınları.

  • Kuran, T. (2002). İslamın Ekonomik Yüzleri. (Y. Tezgiden, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.

  • Mannan, M. A. (1973), İslâm Ekonomisi. (B. Zengin, Çev.). İstanbul: Fikir

  • Nakvi, N. H. (1985). Ekonomi ve Ahlak. (İ. Kutluer, Çev.). İstanbul: İnsan

  • North, C. D. (2010). Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans, (2.Baskı). (G. Ç. Güven, Çev.). İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.

  • Özel, M. (1994). İktisat ve Din. İstanbul: İz Yayıncılık.

  • Rodinson, M. (1996). İslam ve Kapitalizm. (F.L. Topaçoğlu, Çev.). İstanbul: Spartaküs Yayınları.

  • Sen, Amartya (2003). Etik ve Ekonomi. (A. Süha, Çev.). İstanbul: Doğan Kitapçılık.

  • Sıbai, M. (2010). İslam Sosyalizmi. (3.Baskı). (Y. N. Öztürk, Çev.). İstanbul: Yeni Boyut Yayınları.

  • Sıddıki, M. N. (1976). İslam Ekonomisinin Temelleri. (B. Gürsan, Çev.). İzmir: Akyay Kaynak Yayınları.

  • Sıddıki, M. N. (1998). İslam Ekonomisine Yönelişler Sempozyumu. Mustafa Aykaç (Ed.), İstanbul: Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Ekonomik Araştırma Merkezi.

  • Şeriati, A. (1994). İslam Ekonomisi. (K. Çamurcu, Çev.). İstanbul: Dünya Yayıncılık.

  • Topçu, N. (2017). Ahlak. (11. Baskı). İstanbul: Dergah Yayınları.

  • Ülgener, S. (1981). Dünü Bugünü ile Zihniyet ve Din, İslam, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı. İstanbul: Der Yayınları.

  • Ülgener, S. (1983). Zihniyet Aydınlar ve İzm’ler. Ankara: Mayaş Yayınları.

  • Ülgener, S. (1984). Darlık Buhranları ve İslam İktisat Siyaseti. Ankara: Mayaş

  • Asutay, M. (2014). İslam ekonomisine politik iktisadi bir yaklaşım: alternatif bir ekonomik sistemin sistematik anlayışı. (F. Yardımcıoğlu ve S. Ülev, Çev.). Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 119-137.

  • Balcı, İ. (1998). Bir yalnız sahabi Ebû Zer El-Gıfârî. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10, 351-386.

  • Chapra, U. (2014). Mevlâna Mevdûdî’nin islam ekonomisine katkısı. (M. Yardımcıoğlu, Çev.). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 210-219.

  • Çalış, H. (2004). İslam hukukunda servet/mülkiyet tahdidi’nin imkânı üzerine. SUİFD, 17, 127-144.

  • Çayıroğlu, Y. (2014). İslam iktisadının karakteristik özellikleri. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 24, 149-183

  • Eliaçık, R. İ. (2015). Kapitalizm ve İslam. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 110-127.

  • Eren, İ. (2012). Girişimcilik ve din: temel kaynakları çerçevesinde islam’ın girişimciliğe bakışına yönelik bir değerlendirme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 7(1), 49-68.

  • Eskicioğlu, O. (2010). İslamda ekonomik sistem. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 16, 35-45.

  • Hacak, H. (2005). İslam hukuk düşüncesinde özel mülkiyet anlayışı. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29 (2), 99-126.

  • Işıklı, A. (2013). Sosyalizm ve din. Mülkiyet Dergisi, 37(3), 215-249.

  • Kazancı, F. (2016). A Comparative analysis on the free market and ıslamic economy. MPRA Paper 78304, University Library of Munich, Germany.

  • Köksal, İ. (2005). İslam iktisadının temelleri. Bilimname, VII (1), 73-92.

  • Labib, S. Y. (2013). Orta çağ islam dünyasında kapitalizm. Tarih Okulu Dergisi, XIV, 225-243.

  • Nebhan, M. F. (1978). İslam hukukunda temel hak ve hürriyetler. (S. Armağan, Çev.). İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, VII (1-2), 275-288.

  • Ongan, N. T. (2008). İslam ekonomisinde bölüşüm. Çalışma ve Toplum, 4, 213- 238.

  • Özcan, Y. Z. (1995). İslam ekonomik gelişmeye engel midir? karşıt delil ve bazı metodolojik düşünceler. Journal of Islamic Research, 8(1), 1-12.

  • Özsöz, C. (2017). İslâm ekonomisi ve yeni muhafazakâr orta sınıfın temsilcisi olarak MÜSİAD. Sosyolojik Düşün, 2(1), 1-11.

  • Sıddıki, M. N. (1998). İslam iktisat düşünce tarihi üzerine yapılan çalışmaların bir tahlili. (Ö. Açıkgöz, Çev.). Journal of Islamic Research, 11(3-4), 220235.

  • Hasan, Z. (1983). İslam ekonomisinde kar teorisi. (A. Esen, Çev). http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9577 (Erişim tarihi: 01.12. 2017)

  • Sili, A. & Çürük, S. A. (2013). Bir ideal toplum bileşeni olarak islâm’ın temel ekonomik ilkeleri. Maltepe Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 107-123.

  • Sugözü, İ. H. (2017). İslam ekonomisi ve adil ekonomik düzen. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, 12/8, 185-210.

  • Yaşaroğlu, H. (2013). İslam’ın ilk kapitalizm itirazı Ebû Zerr El-Gıfârî ve Ebû Zerr hareketi. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/12, 1421-1433.

  • Yıldırımer, Ş. (2017). İslam hukuku ve iktisat felsefesinde değer. Yargısı Olarak Adalet. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 1, 71-88.

  • Yılmaz, E. (2011). Gazâlî’nin islam iktisat felsesefesinde endüstüriyel kapitalizme bakışı. TYB Akademi, 1(1), 239-255.

  • Yılmaz, M. (2013). Muhafazakâr bir düşünür olarak sabri ülgener’de iktisadi zihniyet. Muhafazakâr Düşünce, 10(37), 9-45.

  • Zaim, H. (2010). Sabahattin Zaim ve güzel insan modeli. İş Ahlakı Dergisi, 3(5), 119-124.

  • Zaman, N. & Asutay, M. (2016). İslam ekonomisinin arzuları ve gerçekleri arasındaki uzaklaşma: farklılığı azaltmaya yönelik bir politik ekonomi yaklaşımı. (U. Uyğun, A.T. Genç ve S. Ülev Çev.). International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 2(3), 179-199.

  • Zaman A. (2017). Reviving the promise of ıslamic economics. (A. C. Yenice ve A.T. Genç, Çev.). Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları, 3(3),79-90.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics