BİTKİSEL ÜRETİM FAALİYETLERİNİN YOĞUN YAPILDIĞI KIRSAL YERLEŞMELERDE KADIN EMEĞİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA: KIYIK KÖYÜ (MUŞ) ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada, bitkisel üretim faaliyetlerinde kadın emeği irdelenmiştir. Kırsal kalkınmanın üretim kaynaklarından biri olan bitkisel üretim faaliyetleri, her dönemde önemli olmakla birlikte son zamanlarda daha da ön plana çıkmıştır. Bu faaliyetlerde kadınların ev işleriyle birlikte yoğun emek harcayarak üretimde yer almaları ve bunu sürdürmeleri önem arz etmektedir. Her ne kadar çalışma sahasında temel geçim kaynakları ve üretim alanları bitkisel üretim olsa da bitkisel ve hayvansal üretimin şartların mümkün olduğu ölçüde iç içe yapılması dikkat çekmektedir. Ancak burada hayvancılık faaliyetinin ticari amaçlı olmayıp daha çok ev ihtiyacı için yapılmakta olması ve üreticilerin hayvansal ürün maliyetlerini düşürmesi söz konusudur. Kırsal faaliyetlerde yoğun emek harcayan kadınların örgütlenmesindeki yetersizlik ve sosyal güvence oranındaki düşüklük, onların istihdamdaki görünürlüklerini de düşürmüştür. Bununla birlikte mülkiyetin, pazarlamanın ve para üzerindeki tasarrufun erkete olması sorun oluşturmaktadır. Bu durum, kırsal kalkınmanın önündeki temel sorunlar arasında yer almaktadır. Son dönemlerde kırsal alanlarda genç nüfusun şehirlere göç etmesi, bu faaliyetlerle uğraşanların yaş ortalamasının yükselmesine ve düşük eğitim seviyesine sahip kişilerin bu işleri yapmasına neden olmuştur. Genç nüfusun göç etmesi ve bitkisel üretimle uğraşmayı tercih etmemesi, kadınlar üzerindeki iş yoğunluğunu artırarak sorunun daha da büyümesine neden olmuştur. Çalışmanın yapıldığı Kıyık Köyü, Muş ilinde bitkisel üretim faaliyetlerinin en yoğun yapıldığı köyler arasındadır. Kıyık Köyü’nün hem geniş tarım arazilerine sahip olması hem de bu alanda yeterli su kaynaklarının bulunması, bitkisel üretimdeki potansiyelini de kadınların iş yükünü de arttırmıştır. Bu çalışmada, bitkisel üretim faaliyetlerinin yoğun olduğu köyde bitkisel faaliyetlerde aktif olarak çalışan on kadın çalışanla yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği uygulanmıştır. Katılımcıların görüşleri, MAXQDA paket programıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre bitkisel üretim faaliyetlerinde kadın emeği ve kadın emeğinin görünürlüğü üzerine değerlendirmeler yapılmıştır.
Keywords
Abstract
This study examines women’s labor in agricultural activities. As one of the key resources for rural development, agricultural production has always been significant and has recently gained even more prominence. Women’s intensive involvement in agricultural production, alongside their domestic responsibilities, plays a crucial role in sustaining these activities. Although the main sources of livelihood and production areas in the study area are crop production, it is notable that crop and livestock production are integrated to the extent allowed by prevailing conditions. However, livestock breeding in the region is not for commercial purposes, but rather for household needs and reduces the cost of animal products for producers. The lack of organization among women engaged in rural activities and their limited access to social security diminish their visibility in the labor market. Additionally, male-dominated control over property, marketing, and financial resources remains a significant issue, which poses a challenge to rural development. In recent years, the migration of younger populations to urban areas has resulted in an aging workforce in rural agricultural activities, often comprised of individuals with lower levels of education. This demographic shift, coupled with the declining interest of younger generations in agricultural production, has intensified the workload on women, further exacerbating the issue. Kıyık Village, the study site located in Muş Province, is one of the villages with the highest concentration of agricultural activities. The village’s expansive agricultural land and sufficient water resources contribute to both its agricultural potential and the increased workload on women. In this study, semi-structured interviews were conducted face-to-face with ten women actively involved in agricultural production in Kıyık Village. The interviews were analyzed using the MAXQDA software package. Based on the findings, assessments were made regarding women’s labor and its visibility in agricultural production activities.
