ÜNİVERSİTELERDEKİ SANAT VE TASARIM EĞİTİMİNDE YARATICILIĞIN PEDAGOJİK TEMELLERİ

Author :  

Year-Number: 2025-LXXVIII
Publication Date: 2025-10-02 19:01:32.0
Language : Türkçe
Subject : Tasarım
Number of pages: 4025-4050
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Sanat ve tasarım eğitimi, bireylerin yalnızca teknik yeterliliklerini değil; yaratıcı düşünme, estetik algı, problem çözme ve özgün ifade yeteneklerini geliştiren çok katmanlı bir süreçtir. Yaratıcılık ise bu disiplinlerin merkezinde yer alan, bireyin yenilikçi ve sıra dışı çözümler üretebilme becerisini ifade eden temel bir kavramdır. Bu doğrultuda araştırmanın problem tanımını; “yaratıcılığın sanat ve tasarım eğitiminin merkezinde yer alan bir yetkinlik olmasına rağmen, bu yetkinliğin pedagojik düzlemde nasıl yapılandırılacağına dair kuramsal ve uygulamalı yaklaşımların belirsizliği” oluşturmaktadır. Araştırmanın temel amacı, üniversite düzeyinde sunulan sanat ve tasarım eğitiminde yaratıcılığın gelişimini destekleyen pedagojik temelleri kapsamlı ve bütüncül bir biçimde incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırma; üniversitelerde yürütülen sanat ve tasarım eğitiminde yaratıcı düşüncenin geliştirilmesini destekleyen pedagojik yaklaşımların kuramsal ve eleştirel bir perspektiften incelenmesini kapsamaktadır. Ayrıca, yaratıcı öğrenmenin önündeki pedagojik engellerin yanı sıra bu süreci teşvik eden uygulama örnekleri ve eğitim politikaları da analiz edilecektir. Araştırma, nitel araştırma modeli çerçevesinde betimsel analiz yöntemini kullanmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde literatür taraması ve belge analizi olmak üzere iki temel teknik kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, yükseköğretim düzeyinde sanat ve tasarım eğitimi sunan kurumlar ile bu kurumlarda görev yapan öğretim elemanları ve öğrenim görmekte olan öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem ise; araştırma problemine uygun olarak amaçlı örnekleme yönteminden yararlanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları; sanat eğitiminin pedagojik temellerinin, öğrencilerin yaratıcılık süreçlerini nasıl şekillendirdiği ve desteklediği üzerinde yapılan incelemeler; Yaratıcılığın Pedagojik Boyutları, Yaratıcılık ve Eğitim İlişkisi, Yaratıcılığın Gelişimsel Boyutu, Öğretim Yöntemleri ve Yaratıcılık İlişkisi, Yapılandırmacı Yaklaşım ve Yaratıcılık, Çokkültürlü ve Disiplinler Arası Yaklaşımlar, Çoklu Zekâ Kuramı ve Yaratıcılık, Eğitimde Yaratıcılığı Destekleyen Ortamlar, Fiziksel Eğitim Ortamlarının Rolü, Sosyal Ortamlar ve İş Birliği, Yaratıcılığın Toplumsal ve Kültürel Bağlantıları, Toplumsal Sorunlarla İlişkilendirilmiş Yaratıcılık ve Kültürel Yaratıcılık gibi konuyu tanımlayan alt başlıklar özelinde önemli noktalara işaret etmektedir. Araştırmada; yaratıcılığın sanat ve tasarım eğitimindeki pedagojik temellerinin, teorik ve pratik açıdan geniş bir yelpazeye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Abstract

Art and design education is a multi-layered process that develops creative thinking, aesthetic perception, problem solving and original expression skills as well as technical skills. Creativity is a fundamental competence that is at the centre of this process and expresses the ability to produce innovative solutions. However, there are uncertainties in theoretical and practical approaches about how to structure creative competence at pedagogical level. The aim of this study is to examine the pedagogical foundations that support the development of creativity in art and design education at university level in a comprehensive and holistic manner. In this context, pedagogical approaches that support the development of creative thinking are analysed from a theoretical and critical perspective. In addition, pedagogical barriers to creative learning and examples of practices and educational policies that encourage this process were also investigated. Descriptive analysis, one of the qualitative research methods, was used, and literature review and document analysis were used for data collection. The population of the study consisted of institutions providing art and design education in higher education, teaching staff and students, while the sample was determined by purposive sampling method. The findings show that the pedagogical foundations of art education shape students' creativity processes. In the research, various topics such as pedagogical, developmental and educational dimensions of creativity, teaching methods, constructivist approach, multicultural and interdisciplinary approaches, multiple intelligence theory, supportive educational environments, social cooperation, social and cultural connections were discussed in detail. As a result, it has been revealed that the pedagogical foundations of creativity in art and design education are broad and diverse in both theoretical and practical terms. 

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics