Author :
Abstract
Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılan Almanya savaş sonrası yeniden hâkim güç olmak ve nüfuz elde etmek için toparlanma sürecine girmiştir. 1933’te Adolf Hitler’in Almanya’da seçimi kazanarak iktidara gelmesiyle ülkenin dış politikası keskin bir şekilde değişmiştir. İlk iş olarak dört yıllık ekonomik kalkınma planını yürürlüğe koyulmuştur. Bu yeni politika yalnız Avrupa’yı değil diğer coğrafyaları da etkilemiştir. Almanya’nın bu dönemde dünya siyaset sahnesine yeniden girerek güç kazanma isteği sadece etrafındaki ülkelerde yankı uyandırmamış aynı zamanda stratejik öneme sahip bir ülke olan İran’da karşılık bulmuştur. Almanya’nın Türkiye ve İran ile geliştirdiği siyasette sadece bu iki ülkenin jeopolitik konumu değil onların İngiltere ve Sovyetler Birliği ile olan ilişkileri de etkili olmuştur. Bu çalışmada 1933’ten 1942’e kadar İran ile Almanya arasında ticari, siyasi ve ideolojik ilişkiler çok boyutlu olarak ele alınacaktır. Almanya’nın 1930’lu yılların başından itibaren İran’daki gideren artan etkilerine değinilecek ve iki ülke arası ticaret hacmine dikkat çekilecektir. Ayrıca İran’daki Alman etkisi İkinci Dünya Savaşı öncesi hem İngiltere’yi hem de Sovyetler Birliği’ni endişelendirmiştir. Sonuç olarak İran’daki Alman varlığı İran’ın işgal edilmesinin gerekçesi olarak gösterilmiştir.
Keywords
Abstract
Germany, having been defeated in the First World War, entered a period of recovery in an effort to regain dominance and expand its influence in the post-war era. The rise to power of Adolf Hitler in 1933 marked a sharp shift in the country’s foreign policy. One of the first actions undertaken by the new regime was the implementation of a four-year economic development plan. This new policy had far-reaching effects not only in Europe but also in other regions. Germany’s renewed efforts to assert itself in international politics resonated beyond its immediate neighbors and found a response in Iran, a country of considerable strategic importance. In shaping Germany's policy toward Turkey and Iran, not only the geopolitical positions of these countries but also their relations with Britain and the Soviet Union played significant roles. This study examines the multifaceted commercial, political, and ideological relations between Germany and Iran from 1933 to 1942. It will highlight Germany’s growing influence in Iran from the early 1930s onward and emphasize the volume of trade between the two countries. Moreover, the German influence in Iran prior to the Second World War caused concern for both Britain and the Soviet Union. Consequently, the German presence in Iran was presented as a justification for the occupation of the country.
