Author:
Abstract
Savi’nin Hâşiye alâ Tefsîri’l-Celâleyn adlı eseri, Celaleyn Tefsiri üzerine yazılan en iyi haşiyelerden biri olarak kabul edilmesine rağmen, tefsir literatürde bir müfessir olarak Sâvî ve bu eser hakkında çok az araştırma yapılmıştır. Bu eser, Kur’an’ın farklı yorum çeşitlerin yanı sıra, özellikle mutedil tasavvufî yorumlar bakımından zengindir. Hâşiyeyi diğer özelliklerin yanında asıl değerli kılan özelliği budur. Buna göre bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Sâvî’nin kısaca hayatı, ahlâkı, hocaları, öğrencileri, yazdığı eserleri ve tasavvuf ile ilişkisi hakkında temel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde Sâvî’nin Celâleyn Tefsiri üzerine yazdığı hâşiyesindeki tasavvufî etkiler değinilmiştir. Bu bölümde ilk olarak Sâvî’nin işârî ve hurûfi/bâtınî yorumları, daha sonra sırayla Sâvî’nin tasavvuf terminolojisini kullanımı, tasavvufî yorumlara atıfta bulunması, veliler, ârifler ve sâlihlerin fikirlerin yoruma katkıları araştırılmıştır. Aşırıya kaçan sûfileri kınaması ve mutedil sûfileri desteklemesi başlığı altında, Sâvî’nin tasavvufa olan aşkı ve mutedil duruşu sergilenmiş, bunun yanı sıra onun tasavvufî yorumları/düşünceleri desteklemek için zayıf hadisleri kullanmasına da işaret edilmiştir. Bu çalışma ile tesavvufî tefsir literatürünü zenginleştirmeyi ve belirtilen alanlardaki boşlukları doldurmayı amaçlamaktadır.
Keywords
Abstract
Despite the fact that Savi’s book named Hashiye alâ Tafsiri’l-Jalaleyn was accepted as one of the best pests written on the Tafsir of Jalaleyn, Tafsir as a commentator in the literature has done little research on this work. This work is rich in different interpretations of the Qur'an, especially in terms of moderate mystical interpretations. This is the feature that makes the essence essential among other things. Accordingly, this study consists of two parts. In the first part, basic information about the life, morality, teachers, students, works he wrote and his relationship with Sufism is given briefly. In the second section, Sufi influences on the commemoration of Sawi written on the Tafsir of Jalaleyn are mentioned. In this section, firstly, the interpretations of the Sufi’s religious and cursory/bathati, then the use of Sufi’s Sufi terminology, the reference of Sufi interpretations, the contribution of parents, submissives, and the interpretations of ideas to the interpretation. Under the heading of condemning the sufis over the Sufis and supporting the Sufi sufis, it was pointed out that he used the weak hadiths to support Sufism’s interpretations and thoughts. This study aims to enrich the literary tafsir literature and fill the gaps in the specified areas.