Author:
Abstract
Günümüz Türkiye Türkçesi ağızları gerek teknolojik gelişmeler gerekse köyden kente göçün çoğalması ve okuma-yazma oranının yükselmesi gibi nedenlerle günden güne kaybolmaya yüz tutmaktadır. Bu kaybolmaların önüne geçebilmek için ağızlarda yaşayan dil malzemelerinin derlenmesi ve arşivlenmesi gerekmektedir. Bu amaçla Türk Dili Tetkik Cemiyeti tarafından yapılan derleme faaliyetleri ile “Türkiye’de Halk Ağzından Söz Derleme Dergisi” çıkarılmıştır. Bu dergiden sonra çalışmalar genişletilmiş ve bütün malzemeler bir araya getirilerek 1963-1979 yılları arasında “Derleme Sözlüğü” ortaya konmuştur. Ağızlarda yüzyıllardır yazı diliyle birlikte varlığını devam ettiren ancak henüz derlenmeyen ve bu sözlüğe kaydedilmeyen birçok kelime ve söz varlığı bulunmaktadır. Araştırmacılar tarafından Derleme Sözlüğüne Katkılar başlığı altında Türkiye’nin birçok bölgesinden çalışmalar yapılmaktadır. Bu bakımdan çalışma yapılmayan yerlerden biri de Antalya’nın Kaş ilçesidir. Çalışmada Antalya ili Kaş ilçesinden 2008-2010 yılları arasında Bölük ve Erdem tarafından derlenen metinlerden ve Bölük’ün kendi notlarından istifade edilerek derlenen kelime ve söz varlıkları yer almaktadır. Çalışma kapsamında Derleme Sözlüğünde hiç yer almayan veya sözlükte yer alıp da aynı anlamda verilmeyen 160’tan fazla kelime ve söz varlığı verilmiştir. Çalışmanın amacı Derleme Sözlüğü’ne katkı sunmak ve Türk Dilinin zenginliğini ortaya koymak, etimoloji, etnoloji, folklor, sosyoloji, tarih gibi birçok bilime de dolaylı yönden bir nebze de olsa katkı sunabilmektir.
Keywords
Abstract
Today’s Turkey Turkish dialects tend to disappear day by day due to a variety of reasons such as technological advancements, increasing rural-urban migration and literacy rate. In order to prevent these losses, the language materials living in the dialects must be compiled and archived. To this end, “The Journal of Dialect Compilation in Turkey” was issued with the compilation practices of the Turkish Language Research Society. Following the publication of this journal, studies expanded and the “Compilation Dictionary” was created by bringing all the materials together between 1963-1979. There are many words and vocabulary in dialects that have survived for centuries with the written language but have not yet been compiled and recorded in this dictionary. In many parts of Turkey, certain studies are conducted under the name of Contributions to Compilation Dictionary by researchers. One district that has not been studied in this respect is Kaş district of Antalya. In the current study, there are words and vocabulary that were compiled by making use of the texts compiled by Bölük and Erdem between 2008-2010 and Bölük’s own notes. Within the scope of the study, more than 160 words and vocabulary that are not included in the Compilation Dictionary or are included in the dictionary but are not given with the same meaning were given. The aim of the study is to contribute to the Compilation Dictionary and reveal the richness of Turkish Language as well as relatively contributing indirectly to a variety of fields such as etymology, ethnology, folklore, sociology and history.