Author:
Abstract
Adlî mahlası ile şiirler yazan Sultan III. Mehmed’in entelektüel bir kimliği olduğu, kendisine sunulan edebî eserleri ilgiyle karşıladığı bilinmektedir. Gerek babası Sultan III. Murad gerekse kendi dönemi çeşitli eserlerin yazılıp resmedildiği, sanat alanında üretkenliğin çok olduğu bir dönemdi. Her ne kadar Sultan III. Mehmed dönemi (1595-1603), özellikle siyasi ve ekonomik alanda kötü bir gidişat arz etse de kültürel ve sanatsal çalışmaların canlılığını korumaya devam ettiği bir zaman dilimi olmuştur. Özellikle sarayın bünyesinde varlığını devam ettiren Ehl-i Hiref-i Hâssa Teşkilatı aracılığıyla birçok farklı alanda, günümüze dahi gelebilen birbirinden ihtişamlı sanat eserleri ortaya konulmuştur. Devlet bünyesinde kurulup Osmanlı sanatına yön veren Ehl-i Hiref-i Hâssa Teşkilatı’nın ana kaynağı olan birçok maaş defteri bulunmaktadır. Çalışmada dönemin sanat dalları ve sanatkârlarının tespit edildiği bu defterlerden TSMA. D. 9613/2’de kayıtlı bulunan, 1596 yılı defteri ışığında Sultan III. Mehmed dönemi sanat ortamını oluşturan saray sanatkârları ele alınmıştır. Araştırmalar sonucunda Ehl-i Hiref-i Hâssa Teşkilatı’nın varlık gösterdiği süreç içerisinde sanatkâr sayısının en fazla olduğu dönemin Sultan III. Mehmed dönemi olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
Sultan Mehmed III, who wrote poems under the pseudonym Adlî, had an intellectual identity and is known for his interest in the literary works presented to him. The periods of both his father Sultan Murad III and himself were the periods in which various works were written and illustrated, and there was a huge productivity in the field of art. The period of Sultan Mehmed III (1595-1603) was a period in which cultural and artistic studies continued to maintain their vitality, even though it had a bad course, especially in the political and economic fields. Especially through the Ahl-i Hiraf-i Hâssa Organization, which continued to exist within the palace, magnificent art works had been produced in many different areas, which survive even today. There are many salary registration books, which are the main sources for the Ahl-i Hiraf-i Hâssa Organization established within the state and it directed Ottoman art. In the study, in the light of the registration book dated 1596 and under the TSMA. D. 9613/2, in which art branches and craftsmen of the period are identified, palace craftsmen of the period of Sultan Mehmed III who formed the art scene of the era are discussed. According to the results of the research, it was the period of Sultan Mehmed III when the Ahl-i Hiraf-i Hâssa Organization had the largest number of artists in its period of activity.