İKLİM İNDİSLERİNDE ANOMALİLER, EKSTREMLER VE KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLİŞKİSİ; AĞRI ŞEHRİ ÖRNEĞİ

Author:

Year-Number: 2022-LX
Yayımlanma Tarihi: 2022-10-16 10:54:53.0
Language : Türkçe
Konu : Fiziki Coğrafya
Number of pages: 3237-3272
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Küresel ısınmanın en yıkıcı sonuçlarının sıcaklıklarda artış ve yağışlarda azalma sonucu ortaya çıkacağı beklenmektedir. Isınma durdurulamazsa ya da hızı azaltılamazsa sıcak kuşakta yer alan bölgelerin daha sıcak ve kurak olacağı tahmin edilmektedir. Türkiye, Akdeniz iklim kuşağı içerisinde yer almaktadır ve sıcak kuşağın sınırında bulunmaktadır. Bu durum Türkiye’yi küresel ısınmadan en fazla etkilenecek ülkelerden biri haline getirmiştir. Özellikle güney bölgelerde sıcak ve kurak şartların daha etkili yaşanması beklenmektedir. Daha kuzeyde olması Ağrı’da küresel ısınma etkilerinin hafifleyeceğini düşündürse de sahanın yarı kurak iklim özellikleri göstermesi bugün bile temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılığı zorlaştırmaktadır. Bu çalışma, etkilerini beslenme, suya ulaşabilme, sağlık, ekonomi ve doğal afetler gibi yaşamın her alanında gördüğümüz ve kısa sürede eskiye döndürülemeyecek izler bırakan küresel ısınma olgusunun Ağrı şehrindeki durumuna dikkat çekmek üzere hazırlanmıştır. Bu çerçevede Ağrı iklim verilerinde küresel ısınmanın başlangıcı sayılabilecek izler aranmıştır. İklim olaylarındaki değişiklikler hiç değilse anomaliler ve ekstremler araştırılmıştır. İklim olaylarında meydana gelen anomaliler ve eksremlerin değişimi iklim değişimine de işaret etmektedir. İklim olaylarının normalinin ve normalden sapmaların tespiti için Ağrı Meteoroloji İstasyonunun 1970-2020 ölçüm sonuçları esas alınmıştır. İstasyon enlem 39°.7', boylam 43° koordinatlarında; merkez ilçede, 1646 metrede, 1940 yılından bu yana ölçüm yapmaktadır. Elde edilen ölçüm sonuçları değerlendirilerek ortalamalar oluşturulmuştur. 1970 -2020 dönemindeki tüm sıcaklık ve yağış indisleri verileri grafik haline getirilerek açıklanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar göstermektedir ki Ağrı ilinde bazı iklim indisi değerleri artma (yıllık ortalama sıcaklık, sıcak günler, sıcak geceler, yaz günleri, sıcak devre süresi) bazıları ise azalma eğilimindedir (serin günler, serin geceler, donlu gün sayısı, soğuk devre süresi). Bununla beraber sabit bir gidişe sahip olan (günlük sıcaklık genişliği) ya da dalgalı bir gidiş gösteren (Yıllık toplam yağış miktarı, şiddetli yağışlı günler, çok şiddetli yağışlı günler, ıslak günler, çok ıslak günler) iklim indisleri de dikkati çekmektedir.

Keywords

Abstract

The most devastating consequences of global warming are expected to emerge as a result of an increase in temperatures and a decrease in precipitation. It is estimated that the regions in the hot belt will become hotter and drier if the warming cannot be stopped or its speed cannot be reduced. Turkey is located in the Mediterranean climate zone and is on the border of the warm zone. This situation has made Turkey one of the countries that will be most affected by global warming. Especially in the southern regions, hot and dry conditions are expected to be more effective. Although the fact that it is further north suggests that the effects of global warming will be alleviated in Ağrı, the semi-arid climate characteristics of the field make agriculture and livestock farming difficult even today. This study has been prepared to draw attention to the situation in the province of Ağrı of the phenomenon of global warming, which we see in all areas of life such as nutrition, access to water, health, economy and natural disasters, and which has irreversible effects in a short time. In this context, traces that can be considered as the beginning of global warming were searched. 1970-2020 measurement results of Ağrı Meteorology Station were taken as basis for the determination of the normal and deviations from the climatic events. in the climate data of Ağrı. Changes in climatic events, at least anomalies and extremes have been investigated. The station is at latitude 39°.7', longitude 43° coordinates; It has been measuring at 1646 meters in the central district since 1940. The averages were formed by evaluating the measurement results obtained. All temperature and precipitation indices data for the period 1970 -2020 are explained by graphing. The results obtained from the study show that some climate index values tend to increase (annual average temperature, hot days, hot nights, summer days, hot period duration) and some decrease (cool days, cool nights, frosty days, cold period duration) in Ağrı province. In addition, the climate indices that have a constant trend (daily temperature width) or fluctuate (annual total precipitation, heavy rainy days, very heavy rainy days, wet days, very wet days) also attract attention.

Keywords