MÜSLÜMAN KARDEŞLER TEŞKİLATI LİDERİ HASAN EL- BENNÂ’NIN MİLLİYETÇİLİK DÜŞÜNCESİNE YAKLAŞIMI

Author:

Year-Number: 2022-LX
Yayımlanma Tarihi: 2022-09-30 11:35:51.0
Language : Türkçe
Konu : Atatürk İlkeleri ve Cumhuriyet Tarihi
Number of pages: 2742-2770
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Mısır’da I. Dünya Savaşı sonrasında bağımsızlık ideali ile birlikte İngiliz sömürgeciliğine karşı toplumsal bir tepki belirgin hale gelmeye başlamıştır. Bu dönemde Mısır milliyetçiliği İngiliz hegemonyasına karşı bir harekete dönüşmüştür. Hasan el-Bennâ liderliğinde kurulan Müslüman Kardeşler Teşkilatı da İslâmî bir toplum inşasını, İslâm Birliğini ve İngiliz sömürüsüne karşı bağımsızlığı ön plana çıkararak kısa sürede Ortadoğu’nun en etkili İslâmî yapılarından biri haline gelmiştir. el-Bennâ’nın fikirleri ve hareket yöntemi Mısır sınırlarını aşarak Ortadoğu’daki birçok ülkede İslâmcı düşünceye referans olmuştur. el-Bennâ, İslâmî bir söylem ve yöntem geliştirmesine rağmen milliyetçilik fikir akımı hakkında da bir yaklaşım sergilemiştir. Bu çalışmada hareketin lideri Hasan el-Bennâ’nın milliyetçilik düşüncesine yaklaşımı ele alınacaktır. Arap milliyetçiliği ve Mısır milliyetçiliğinin kökenlerine değinildikten sonra el-Bennâ’nın fikirlerinden etkilendiği İslâmî düşünceye sahip bazı kişilerin ve el-Bennâ’nın bazı takipçilerinin de görüşlerine başvurulacaktır. el-Bennâ’nın milliyetçilik fikir akımına yaklaşımı eserleri üzerinden irdelenirken doküman analizi yöntemi kullanılacaktır. Toplumsal ve siyasi bir oluşumun Türkiye başta olmak üzere Ortadoğu’nun birçok ülkesinde rol model olarak alınması bu yapının incelenmesini önemli kılmaktadır. Bu bağlamda örnek alınan İslâmî bir yorumun farklı ideolojilere yaklaşımı önem arz etmektedir.

Keywords

Abstract

After the First World War, a crude social reaction arose in terms of national independence and colonialism againist British Empire in Egypt. In this period, Egyptian nationalism was turned into a movement against British hegemony. Muslim Brotherhood Organization, which was founded under the leadership of Hasan Al-Benna, has quickly become one of the most influential Islamic organizations in the Middle East by putting an emphasis on the building of Islamic society, the establishment of Muslim World and independence againist British imperialism. The ideas of Al-Benna and his strategy became a reference to the Islamist fractions in many countries in the Middle East as it was passed accross the Egypt. Although he had developed Islamic discourse and method, Al-Benna also argued the ideology of nationalism. This paper addresses the opinions of Hasan Al-Benna, the leader of the brotherhood, about the concept of nationalism. Based on the roots of Arab and specifically Egyption nationalism, it also argues the views of some people who got inspired by the ideas of Al-Benna as well as the opinions of Al-Benna’s followers. The document analysis method is used while examining his approach to the nationalism through her works,  The reason for this is that the brotherhood was taken as a model by many countries of the Middle East, especially in Turkey as a social and political organization. In this context, it is thought that an Islamic model about the interpretation of nationalism gives also different explanations for other ideologies.

Keywords